موضوع: وظیفه علماء/الامر بالمعروف والنهی عن المنکر

بحثمان در روایاتی بود که بیان می کنند علماء وظیفه سنگین تر و شدید تری نسبت به مسئله امر به معروف و نهی از منکر دارند، روایاتی در این رابطه به عرضتان رسید که از جمله آنها خبری بود که در آن امام صادق علیه السلام جریان بخت النصر را ذکر کرده بودند که ارتباط داشت با کوتاهی علماء در مسئله امر به معروف و نهی از منکر و جریان فساد و ظلم یهود، بخت النصر یکی از پادشاهان بابل عراق بوده، بعد از اینکه بنی اسرائیل مرتکب فساد و ظلم و کشتن پیغمبران شدند بخت النصر از عراق به فلسلطین آمد تا بنی اسرائیل را بکشد، در سه جای بحار الأنوار این جریان بخت النصر ذکر شده منتهی غرض ها مختلف می باشد:

اول در جلد 7 بحار ص 34 که مربوط به معاد است و داستان عزیر نبی و چگونگی زنده شدن او بعد از صد سال بیان شده است:"باب اثبات الحشر و کیفیته و کفر من أنکره"، دوم در جلد 14 ص 360 که مربوط به نبوت است و داستان عزیر و ارمیا و دانیال و بخت النصر بیان شده است، سوم در جلد 45 ص 299 که مربوط به قتل یحیی و زکریاء می باشد.

آیاتی در قران کریم داریم که بسیار مهم می باشند و با وضع فعلی اسرائیل که اشغال گر و ظالم و فاسد است تطبیق دارد این آیات به سرکوب و کشتن بنی اسرائیل توسط بخت النصر (یا برخی گفته اند کوروش کبیر) بعد از اینکه فساد و ظلم های فراوانی مرکتب شده بودند و انبیاء الهی مثل ارمیا و زکریاء و یحیی را کشته بودند اشاره دارند :﴿وَ قَضَيْنا إِلي‌ بَني‌ إِسْرائيلَ فِي الْکِتابِ لَتُفْسِدُنَّ فِي الْأَرْضِ مَرَّتَيْنِ وَ لَتَعْلُنَّ عُلُوًّا کَبيراً(5) فَإِذا جاءَ وَعْدُ أُولاهُما بَعَثْنا عَلَيْکُمْ عِباداً لَنا أُولي‌ بَأْسٍ شَديدٍ فَجاسُوا خِلالَ الدِّيارِ وَ کانَ وَعْداً مَفْعُولاً(5) ثُمَّ رَدَدْنا لَکُمُ الْکَرَّةَ عَلَيْهِمْ وَ أَمْدَدْناکُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنينَ وَ جَعَلْناکُمْ أَکْثَرَ نَفيراً(6) إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِکُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَها فَإِذا جاءَ وَعْدُ الْآخِرَةِ لِيَسُوؤُا وُجُوهَکُمْ وَ لِيَدْخُلُوا الْمَسْجِدَ کَما دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ لِيُتَبِّرُوا ما عَلَوْا تَتْبيراً(7)عَسي‌ رَبُّکُمْ أَنْ يَرْحَمَکُمْ وَ إِنْ عُدْتُمْ عُدْنا وَ جَعَلْنا جَهَنَّمَ لِلْکافِرينَ حَصيراً(8)﴾[1] .

ترجمه: و ما به بنی اسرائیل در کتاب ( توراتشان ) حکم قطعی و اعلان حتمی کردیم که شما بی تردید دو بار در زمین ( فلسطین ) فساد خواهید کرد و طغیان بزرگی را مرتکب خواهید شد(4) پس چون زمان وعده ( کیفر ) نخستین آن دو طغیان فرا رسد برخی از بندگان خود را که سخت جنگجویند بر شما برانگیزیم پس آنها ( برای کشتن شما ) درون خانه ها را جستجو کنند ( که احدی را زنده نگذارند ) ، و این یک وعده مسلم انجام شدنی است(5) سپس غلبه و تسلط بر آنها را به شما بازمی گردانیم و شما را به وسیله اموال و پسرانی یاری می کنیم و از حیث نفرات ، بیشتر ( از آنها ) قرار می دهیم(6) اگر نیکی کنید نیکی به خود کرده اید و اگر بدی کنید از آن خودتان است ، و چون زمان وعده ( کیفر طغیان ) دیگر فرا رسد ( دشمنانی بر شما بگماریم ) تا صورت های شما را ( از شدت شکست و عذاب ) غمبار و سیاه کنند و وارد مسجد ( الاقصی ) شوند همان گونه که در مرتبه اول وارد آن شدند و بر هر چه دست یافتند نابود سازند(7) ( پس از شکست دوم نیز اگر توبه کنید و به حق گرایید ) امید آنکه پروردگارتان بر شما ترحم کند ( و دولت و استقلالتان را بازگرداند ) و اگر ( به فساد ) بازگردید ما نیز ( به کیفر ) باز می گردیم ، و جهنّم را برای کافران زندانی تنگ قرار داده ایم(8).

مرحوم طبرسی در مجمع البیان می فرماید آن دومی شاپور ذوالأکتاف از پادشاهان ایران بود نه بخت النصر و البته بعد می فرماید برخی گفته اند همان کوروش کبیر از پادشاهان ایران بوده.

در آیه 8 بعد از ذکر مطالب مذکور یکی از وعده های الهی بیان شده است که به بنی اسرائیل خطاب می شود:"إن عدتم عدنا" همین الان که اسرائیل ظلم و فساد و خون ریزی می کند انتفاضه سوم فلسطین آغاز شده و طوری شده که در هیچ جای سرزمین های اشغالی امنیت کامل برای صهیونیست ها وجود ندارد و در هر مکان و هر لحظه ممکن است بر علیه آنها عملیات شهادت طلبانه ولو با سلاح سر صورت بگیرد.

بنده یادداشتهای فراوانی درباره بنی اسرائیل دارم و در قران کریم آیات فراوانی در مورد فساد و ظلم و قتل النبیین توسط بنی اسرائیل بیان شده که خودتان باید مراجعه و مطالعه کنید.

همان طور که عرض کردیم صاحب بحار در جلد 45 ص299 جریان قتل یحیی بن زکریاء را ذکر کرده و از امام سجاد علیه السلام نقل کرده وقتی که پدر من از مکه به سوی کربلاء حرکت کرد در هر منزلی از منازل این کلمه را می فرمود: " مِن هَوانِ الدُّنیا عَلَی اللَّهِ أنَّ رَأسَ یَحیَی بنِ زَکَرِیّا اهدِیَ إلی بَغِیٍّ مِن بَغایا بَنی إسرائیل" یعنی دنیا چقدر پست است که سر یحیی را برای زناکاری از بنی اسرائیل به عنوان هدیه بردند، و بعد در ادامه حدیث که بسیار مفصل است جریان پادشاهی از بنی اسرائیل که در فلسطین بوده و چگونگی قتل یحیی توسط او نقل شده است و همچنین حمله بخت النصر و کشتن و تخریب شهرهای بنی اسرائیل بعد از قتل یحیی بیان شده است.

مطلبی در جواهر دیدم که برای شما بیان می کنم، صاحب جواهر در جلد 21 ص382 در بحث امر به معروف عبارت جالبی دارد ایشان می فرماید:« نعم من أعظم أفراد الأمر بالمعروف والنهي عن المنكر وأعلاها وأتقنها وأشدها تأثيرا خصوصا بالنسبة إلى رؤساء الدين أن يلبس رداء المعروف واجبه ومندوبه، وينزع رداء المنكر محرمه ومكروهه، ويستكمل نفسه بالأخلاق الكريمة وينزهها عن الأخلاق الذميمة، فإن ذلك منه سبب تام لفعل الناس المعروف، ونزعهم المنكر وخصوصا إذا أكمل ذلك بالمواعظ الحسنة المرغبة والمرهبة، فإن لكل مقام مقالا، ولكل داء دواء، وطب النفوس والعقول أشد من طب الأبدان بمراتب كثيرة وحينئذ يكون قد جاء بأعلى أفراد الأمر بالمعروف، نسئل الله التوفيق لهذه المراتب»[2] .

بقیه بحث بماند برای فردا إن شاء الله تعالی... .