درس خارج فقه استاد سید کاظم مصطفوی

موضوع: كتاب الطهارة/تفسیر /تفسیر آیات ولایی قران کریم.سورة إسراء

قال الله تعالی ﴿يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ فَمَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ فَأُولَئِكَ يَقْرَءُونَ كِتَابَهُمْ وَلَا يُظْلَمُونَ فَتِيلًا﴾[1] ﴿ وَمَنْ كَانَ فِي هَذِهِ أَعْمَى فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمَى وَأَضَلُّ سَبِيلًا﴾[2] صدق الله العلی العظیم.

در آستانه سالروز ولادت حضرت رسول اعظم صلی الله علیه و آله و سلم قرار گرفتیم که به طور کل ایام ولادت هست، آیه ای را که شکر خدا بحث می کنیم درباره امامت مردم هست و خب امامت حضرت رسول هم که فوق امامت هاست، این آیه را اولا ترجمه کنیم و ببینیم تفسیر چه می گوید بعد هم تطبیقی داشته باشیم به مناسبت ایام و نکته هایی که در ذهنمان خدا لطف کند با شما عزیزان یاد آور شویم.

ترجمه آیه:

روزی می خوانیم همه مردم را به امامشان یعنی روز آخر بعد وصفش را و حالتش را می فرماید که گویا مردم دو فرقه می شوند ﴿فَمَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ﴾ کسی که کتاب اعمالش به دست راستشان باشد وضع بسیار خوب و مورد عنایت قرار می گیرند، کتابشان را می خوانند و حالت خوبی و خوشی دارند، ترجمه آزاد می کنیم، و کسی که در این روز در این دنیا اعمی باشد در روز آخرت هم اعمی است و گمراهی عمیقی دارد که ﴿وَأَضَلُّ سَبِيلًا﴾ گمراه است. در آیه اول گفته شد که مردم به امامشان دعوت می شوند یعنی هر طائفه ای به امامشان دعوت می شوند که امام آنها را هدایت کند و امام آنها را چه راهنمایی هایی کرده و آنجا هم امام پیشاپیش آنها باشد. این ترجمه آزاد دوتا آیه بود. اما تفسیر را مراجعه کنیم و ببینیم بعد شرحی که به ذهن ما می آید بگوییم.

مراجعه به تفاسیر

متن روایت تفسیر عیاشی: عن جابر عن أبي جعفر عليه السلام لما نزلت هذه الآية ﴿يوم ندعو كل أناس بامامهم﴾ قال المسلمون يا رسول الله ألست امام المسلمين أجمعين؟ قال: فقال: انا رسول الله إلى الناس أجمعين، ولكن سيكون بعدي أئمة على الناس من الله من أهل بيتي، يقومون في الناس فيكذبون ويظلمون، الا فمن تولاهم فهو منى ومعي وسيلقاني، الا ومن ظلمهم أو أعان على ظلمهم وكذبهم فليس منى ولا معي، وانا منه برئ.[3] وزاد في رواية أخرى مثله يؤخر: ويظلمهم أئمة الكفر والضلال وأشياعهم.

عن جابر عن ابی جعفر علیه سلام لما نزلت هذه الایه، تفسیر عیاشی معتبر، تفسیر قدما از اعتبار بالایی برخوردار است، از تفاسیری نیست که قابل اعتماد نباشد، تفاسیری است که قابل اعتماد و در عداد آن تفاسیر قدمای اصحاب که برای ما تفسیر مانده است یکی همین تفسیر عیاشی است، عن جابر بن عبد الله عن ابی جعفر علیه السلام لما نزلت هذه الآية ﴿يَوْمَ نَدْعُوا كُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ﴾ قال المسلمون: يا رسول الله الست امام الناس كلهم أجمعين؟ قال: فقال رسول الله صلى الله عليه و آله: انا رسول الله الى الناس أجمعين، و لكن سيكون من بعدي أئمة على الناس من الله من أهل بيتي يقومون في الناس؛ آیه که آمد طوری ظاهر آیه است که هر طائفه ای مثلا از نظر زمانی زمان حضور حضرت رسول و زمان پس از رحلت حضرت رسول و قرن ها باید هر طائفه ای که می آید امامی داشته باشد، سوال شد که یا رسول الله شما مگر امام کل مسلمان ها نیستید؟ این آیه می گوید که خب هر دسته ای و هر طایفه ای و هر طبقه ای امامی دارد ، چطور می شود این آیه با این واقعت، شما که امام کل مسلمان ها هستید؛ حضرت رسول جواب آن سوال را داد و اشاره به مطلب اصلی کرد؛ یا رسول الله الست امام المسلمین اجمعین قال: فقال رسول الله صلى الله عليه و آله: انا رسول الله الى الناس أجمعين؛ من رسول خدا برای مردم هستم اجمعین، و لكن سيكون من بعدي أئمة على الناس، ولی بعد از من امامانی بر مردم هستند، من الله، خصوصیاتش چیست آن ائمه بعد از من یک، من الله، دو، من أهل بيتي يقومون في الناس؛ آنها امامانی هستند که در بین مردم هدایت می کنند و قیام کردند برای امامت بعد از اوصاف صحبت می کنند ، درباره این ائمه مردم دو دسته می شوند که برای مخالفینش چه می شود و برای موافقین چه باشد، می فرماید؛ فيكذبون و تظلمهم؛ تکذیب می شوند و مورد ظلم قرار می گیرند، الا فمن تولاهم فهو منی و معی و سيلقاني ، اینها را ببینید تفسیر عیاشی است، اینها چیزهایی است که نه 99 و نیم درصد ، 100 در صد به آن اعتماد می کنیم، خود رسول الله می فرماید الا، آگاه باشید، فمن تولاهم، کسی که آن ائمه بعد از من را ولایتش را قبول می کند فهو منی، او از من است و معی و با من است، از من است و با من است، از من است یعنی از پیروان من است و معی همراه من است، و سیلقانی و زود است که ما را ملاقات کند، به لقاء ما شرفیاب شود یعنی پیروان ائمه در روز آخر وجود مقدس خود حضرت رسول را می بیند و ملاقات می کند و با حضرت رسول است و از حضرت رسول است. الا و من ظلمهم او اعان علی ظلمهم و كذبهم فليس منى و لا معى و انا منه برى‌ء ؛ برائت یادتان نرود. خود پیامبر برائت اعلام می کند. تولی و تبری دو تا بالی است که با یکی پرواز نمی شود. می فرماید که باز هم آگاه باشید که کسی که ظلم کند یا کمک ظلم بر آنها کند و تکذیبشان کند فلیس منی ، قطعا از ما نیست، از ما نیست یعنی چه؟ یعنی او مسلمان نیست . کسی که بر ائمه ظلم کند مسلمان نیست و لا معی، با ما هم نیست. و انا منه برئ ، و من از او برئ هستم و برائت اعلام می کنند.

متن روایت دوم: عن بشير الدهان عن أبي عبد الله عليه السلام قال: أنتم والله على دين الله ثم تلا ﴿يوم ندعو كل أناس بامامهم ﴾ ثم قال: على امامنا ورسول الله صلى الله عليه وآله امامنا كم من امام يجئ يوم القيمة يلعن أصحابه ويلعنونه ونحن ذرية محمد وامنا فاطمة صلوات الله علیهم.[4] روایت از آقا امام رضا علیه السلام فی قول الله تعالی ﴿يَوْمَ نَدْعُوا كُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ﴾ بشیر دهّان ، روغن فروش، عن ابی عبد الله علیه السلام قال أنتم و الله على دين الله ثم تلا ﴿ يَوْمَ نَدْعُوا كُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ ﴾ ثم قال: علي إمامنا و رسول الله ص إمامنا- كم من إمام يجي‌ء يوم القيمة يلعن أصحابه و يلعنونه- و نحن ذرية محمد و أمنا فاطمة صلوات الله‌ علیهم اجمعین .

متن روایت سوم: عن الفضيل قال: سألت أبا جعفر عليه السلام عن قول الله ﴿ يوم ندعو كل أناس بامامهم ﴾ قال: يجئ رسول الله صلى الله عليه وآله في قومه وعلى في قومه، والحسن في قومه، والحسين عليه السلام في قومه، وكل من مات بين ظهراني امام جاء معه.[5]

عن فضیل بن یسار عن امام الباقر علیه السلام روایت شماره 114 عن قول الله ﴿ يَوْمَ نَدْعُوا كُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ ﴾ قال: يجي‌ء رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم في قومه- و علي في قومه، و الحسن في قومه، و الحسين علیه السلام في قومه؛ یعنی کل اناس بامامه، قوم یعنی گروه و طائفه، قیامت روز محشر دست همین پنج تن است دیگر، پیامبر و یک عده ای و علی و یک عده ای و امام حسن یک عده ای و امام حسین یک عده ای. این تفسیر را تا اینجا بستیم.

آیه دوم با آیه اول در ارتباط است ﴿فَمَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ فَأُولَئِكَ يَقْرَءُونَ كِتَابَهُمْ وَلَا يُظْلَمُونَ فَتِيلًا﴾[6] ﴿وَمَنْ كَانَ فِي هَذِهِ أَعْمَى﴾[7] این ایه دیگر خودتان فاضل هستید ربطش را می فهمید ﴿ وَمَنْ كَانَ فِي هَذِهِ أَعْمَى فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمَى ﴾ این اعمی چه باشد؟ ﴿ وَمَنْ كَانَ فِي هَذِهِ أَعْمَى فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمَى﴾ کسی که در این دنیا اعمی است در آخرت هم اعمی است، به آیه قبلی ربط دهید، چه می توانید استفاده کنید، استظهار کنید در اینجا؟ برداشت این است دیگر ، این قسمتش تفسیر نیست این قسمتش استفاده از ظاهر است، استظهار رجالی است که چه؟ گفت که ﴿ فَمَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ﴾ یعنی کسانی که امامتشان درست است و کارشان درست است و راهشان درست است ، ﴿ وَمَنْ كَانَ فِي هَذِهِ أَعْمَى فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمَى﴾ کسی که در این دنیا کور است در آن دنیا هم کور است. از بافت و تنسیق آیه چه می فهمیم؟ کوری چیست و بینایی چیست؟ بینایی معرفة الامام هست و کوری انکار و نشناختن امام است. ﴿وَمَنْ كَانَ فِي هَذِهِ أَعْمَى﴾ در این دنیا که اعمی بود ، من لم یعرف امام زمانه فقد مات میتة جاهلیة ، جاهل هم اعمی است دیگر، در اصطلاح عوام فارسی چه می گویید، می گوید آدم نادان کور است، تعبیر قشنگی است؛ کور است و بینایی ندارد. بینایی برای انسان امامت است، چه امامتی؟ نور خدا است، نور برای انسان قدرت دید می دهد، معرفت می دهد. در این دنیا که اعمی بود در آخرت هم اعمی است لذا کسانی که با اهل بیت فاصله دارند شما مطالعه کنید رفتاری که می کنند کورکورانه است ، اسلامی که می گویند مثل داعش است، حرکاتشان حرکاتی است که جاهلیت ها ، کم می آورند. این ها تمام به خاطر این است که اعمی است. قصه ای هم اینجا داریم وهابی ها می گویند که فقط ظاهر قرآن، باطنی نیست اصلا، فقط ظاهر قرآن هر چه که ظاهر است. رئیس یا مفتی معروف وهابی های سعودی شخصی بود به نام بن باز، کور هم بود، در این دنیا کور بود که در آن دنیا کور تر می شود. بعد با آقای سید محسن حکیم مصاحبه و صحبتی داشت که شما به ظاهر قرآن می گویید و تفسیر را قبول ندارید آن هم می گفت شما ظاهر را قبول ندارید و تفسیر به رای می کنید و ظاهر حجیت دارد. گفت خب اگر فقط ظاهر است فقط همین ظاهر را بگیریم نه کم و نه زیاد؛ یک کلمه هیچی تعدی نکنیم حضرت عالی که در این دنیا کور هستی در آخرت هم شما کور هستید دیگر؛ ﴿وَمَنْ كَانَ فِي هَذِهِ أَعْمَى فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمَى﴾ تمام . بینایی به توسط امامت است، گفته می شود که اگر نبوت نبود، اگر امامت نبود هادیان طریقت نبود مردم در عمق ضلالت بودند ، مردم جنبه حیوانی اش حاکم می شد، حیوانات دو پا بودند. پیامبران و مخصوصا پیامبر رحمت اگر نبود در بین مردم نوا و ندای رحمت گویا وجود نداشت. بهترین وصفی که برای حضرت رسول می توانید بگویید چیست؟ رحمة للعالمین ﴿ وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ﴾[8] شما ببینید تعبیر چه تعبیری است، جمله کوتاه است همیشه خواندیم، چیز مختصری تلقی می کنیم. رحمة للعالمین، خدیا چه لطفی کرده ای که ما از امت این رحمة للعالمین هستیم. این رحمة للعالمین ظاهرا چیز دیگری برای شما گفته باشم که وهابی ها می گویند توسل به چیزی درست نیست و بعد هم می گویند در همان کتابچه هایشان که در بقیع پخش می کنند، چند سال پیش بودیم دیدیم، سالهای اخیر که نمی توانیم برویم به خاطر مشکل پا؛ الان هم تقریبا همان ها است دیگر تقریبا؛ می گوید که به لطف خدا و کرم خدا و رحمت خدا می توانید توسل کنید، می توانیم بگوییم الهی برحمتک، برحمتک یا ارحم الراحمین، توسل در این حد می توانیم ؛ در جواب اینها ما چه پیدا کردیم که یک وهابی جوان هم بود که متاسفانه بدشانسی ایرانی بود وهابی شده بود با پول من هم لباس نداشتم آمده به تور من خورده می خواست من را وهابی درست کند؛ فارسی زبان آمد با لباس عربی صحبت کرد از ابتدائیات خودش هم هیچی سرش نمی شد، یک چند جمله صحبت کرد بعد دید که با چه کسی طرف است و خیلی وضعش هم خراب شد. یک جمله را که با آن جوان گفتم ماند دیگر چیزی نتوانست بگوید؛ گفتم که توسل به رحمتک را که قبول می کنید؛ مطلقا توسل می گوید درست نیست، اصلا واسطه درست نیست. خب واسطه رحمت مگر درست نیست؟ بله درست است، گفتم خیلی خب ، برحمتک که درست است خدا در قرآن می فرماید که ﴿ وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ﴾ حضرت رسول رحمت است پس برحمتک درست است؛ ماند و اتفاقا یک مرتبه از عمق ذهنش در آمد و گفت ها این درست است؛ رحمة للعالمین، برای شما بگویم که رحمة للعالمین آنقدر اثر دارد، اثراتش واقعا رحمة للعالمین است، یک لحظه توجه کنید. رحمة للعالمین بودن اولا از باب عنایتی و مدیریت بالا است ، وجود مقدس حضرت رسول در کل عالم نقش و اثر رحمت دارد یعنی در انسان به وجود حضرت رسول در پوشش رحمة این ماوراء العلم است، این ما وراء العلم، ما وراء الحس وجود مقدس باعث رحمت در کل آفرینش شده است. در یک روایتی از امام باقر در نهج البلاغه به یک مناسبتی آورده است که دوتا رحمت داشتیم یکی فعلا در اختیار ما نیست و یکی هست؛ آن چیزی که از دست ما رفت وجود مقدس خود حضرت رسول است و آنی که در اختیار ما است الان چیست؟ صلوات بر محمد و آل محمد است. یک نذری هم برای شما بگویم، امروز چهارشنبه درس اینطور است دیگر ، خودی است. این تجربه هم شده است به نظر دیگر، آقای توحیدی هم آماده باشد. 140 تا صلوات 14 روز ثوابش هدیه به روح آقا امام سجاد علیه سلام در همین جلسه هم کسی داریم نه یک مورد شاید که فورا از این نتیجه گرفته است؛ تجربه تجربه ی عجیبی است، در بین خود ما هست همین جا چند مورد یک موردش را می گویم. یک کسی که بیماری داشت که بیماری قطعی قطعی که از نظر علمی و پزشکی مدت ها طول می کشید، طولانی بودنش یک چیز طبیعی قطعی است، از همین نذر امام سجاد استفاده کرد و دو هفته یا سه هفته تمام شد و رفت؛ خودم مشاهده کردم، این مشاهدات عینی خودم است. یک چیز دیگر از بعضی از دوستان هست که الان همین جا جلسه حاضر است آن را نمی گویم برای اینکه شاید راضی نباشد، اگر راضی باشد که می گویم. برای خودم را گفتم.

صلوات رحمت است، هر کجا گرفتار شدید نیازی نیست شروع کنید به صلوات گفتن. این صلوات خودش رحمت عجیب و غریبی است، رحمتی که خدا در اختیار ما قرار داده است، خوبی اش هم این است که ضد ریا هم هست، هر عبادتی امکان دارد ریایی شود، ریایی هم نمی شود صلواتت را بگو، اصلا ضد ضربه است، خاطر جم بی تعارف ریایی در کار نیست، نه ریا هست و نه عدم قبول. قبولیش هم قطعی است و اثرش هم قطعی است و ریا بودنش هم در کار نیست. تمام

روز ولادت حضرت رسول یعنی 17 ربیع الاول یکی از اعمالش روزه است که روزه گرفتن ثواب خیلی زیادی دارد که یک عمر ، صد عمر به این مضمون؛ کنایه از این است که خیلی فضیلت دارد. ان شاء الله روز ها هم کوتاه است روزه بگیرید و آن روز هم ان شاء الله هزار تا صلوات بفرستید ، دیگر کار نداشته باشید؛ تو بندگی چو گدایان به قصد مزد مکن که خواجه خود روش بنده پروری داند. این کار را بکنید کار نداشته باش، مدیریت بالا مسئله را تنظیم می کند. دیدید که کارهای گره خورده داشتیم خودش باز شد، اوضاع بهم ریخته داشتیم خودش منظم شد. علیکم انفسکم، همه اش چشم طمع نباید باشد، همه اش باید توجه به کار و اعمال خود آدم باشد. آدم خودش را درست کند همه کارها درست است، خرابی از کجا است؟ از خود آدم است. تمام.

پیامبر رحمة للعالمین است، این رحمة للعالمین گفتم که چطور رحمة للعالمین است؟ یک چطور بود؟ ماوراء العلم یعنی معرفت، از حیث معرفتی و اعتقادی وجود حضرت رسول سبب خلقت و سبب آرامش و سبب رحمت تا آخر ان شاء الله . اما من حیث العلمی یا تحقیقی وجود پیامبر در تاریخ بشر که آدم آنچنان یک ظلمت و جهالت را از بین برد دیگر اصلا علی التحقیق معجزه دیگری لازم نداریم. خود تاریخ مردمی که پیامبر در بین آن مردم به دنیا آمد و حالت و رفتار پیامبر را که مطالعه کنید این خودش معجزه است . عنایت کنید از نظر علمی کسی که پدر و مادری نداشته باشد، به دست اقارب خود تربیت شود ، پیامبر اکرم پدرش را از دست داد مدتی پیش جدش و مدتی پیش عمویش؛ بعد در جامعه ای که از انسانیت که چه بگویم از ضلالت شاید خبری نیست یعنی اگر بالاتر از ضلالت هم تعبیری باشد بود، انسانیت که هیچ. شما ببینید کسی که برای بهترین مورد عاطفه انسان که دختر بچه آدم است که آدم اگر در زندگی دختر بچه در خانه ندارد محور عاطفه ندارد، تمام عطوفت در دختر بچه هست، دخترش را پدر زنده به گور می کند این دیگر چیست؟! در بین این مردم ، یکی از اسراری که پیامبر در آن سرزمین آمده این باشد. پیامبر با این وضعیت بیاید و بشود رحمة للعالمین، هیچ دلیل علمی وجود ندارد که یک فرد یتیمی که درست در آن اوضاع از نظر علمی عقده ای می شود، در تربیت، خانواده شرط علمی، محیط اثر گذار است و تعلیم؛ نه تعلیم بود، پیامبر درس نخوانده و نه خانواده که نداشت، یتیم بود، محیط یک محیط اگر بگوییم از جهل هم بالاتر. این گونه افراد عقده ای ترین فرد نستجیز بالله مثل صدام می شود، صدام هم تقریبا در یک خانواده تقریبا همینطوری به دنیا آمد، عقده ای عجیب و غریب، رحم برایش معنا ندارد، مروت برای او معنا ندارد ، در قاموسش رحمت و مروت نیست. امکان ندارد که چنین آدمی اهل رحمت باشد، یک ذره رحم کند. آدم به این خصوصیات بیاید تندیس رحمت، کل رحمت، خود رحمت، رحمة للعالمین باشد؛ هیچ علمی و هیچ تفسیری قبول نمی کند. پس این چیست؟ معجزه اصلا این است، دلیل بر نبوت این است. این معجزه پیامبر است.

حالا باز هم رحمة للعالمین ، اگر رحم باشد ، اگر مردم از رحمت رحمة للعالمین استفاده کنند واقعا کل دنیا اگر مردم همه با هم رحم داشته باشند چه می شود؟ یک مدینه فاضله ، یعنی زمان حضور؛ هر مشکلی که داریم در جامعه، من سیاسی نیستم و مخالف سیاست هم نیستم ولی من از زاویه طلبگی بحث می کنم، اخلاقی بحث می کنم؛ اگر همه مردم همه با هم رحم داشته باشند دولت کاری کند یا نکند کسی کار ندارد، همه زندگی گرم برادرانه بی دغدغه دارند و مردم که با هم رحم نکنند دیگر چه می شود؟ هر قدر فرض کنید دولت خیلی قادری هم باشد کاری نمی تواند کند. بدنه مردم است. مثال خیلی ساده شما ببینید الان در همین تاریخ معاصری که داریم الان قیمت دلار رفت بالا، چه کسی بالا برد؟ خود مردم رفتند خریدند، وجدانی است دیگر شروع کردند به دلار خریدن؛ ریختند رفتند بازار را به هم زدند بعضی هایشان هم که اعدام هم شد، ولی چه کاری کردند؟ وضع عمومی مردم را و ارزش پول قانونی مملکت را پایین آوردند. چه بود؟ یک نکته، رحم نیست. به همدیگر که رحم نباشد چطور حرکت می کنند؟ خودشان را می خواهند، دیگران آباد باشند یا خراب باشند کاری نداریم، رحم یعنی به دیگران رحم کن. بعد رحم که نبود در باطن حیوان می شود و گرگ، خون هم دیگر را می خورند، خون همدیگر را می مکند، مال مردم را خوردند خون همدیگر را خوردند. شما ببینید در یک مکاشفه ای حالا بگویم جامعه گرگ را که حیوان شناسان می گویند دیگر، من خودم شخصا تجربه نکردم که جامعه گرگ چطور است، از دور شنیدم که بی رحم ترین حیوان درنده گرگ است؛ می گوید دسته جمعی هم راه می روند می گوید اگر یک گرگ زخمی شود، گرگ دیگر دهنش را می گذارد در همان زخم تمام خون آن گرگ زخمی شده را می مکد. می گوید وقتی که می خوابند رو در روی هم می خوابند ، یکی پشت به دیگری نمی کند چون رحمی نیست. ما در تهران که صحبت می کردیم بعضی از بچه ها می گفتند که سابقا اینطور بود که با کسی که صحبت می کنیم مراقب جیب خود هستیم، الان نه مواظب که هیچی دستت را هم روی جیب محکم می گیریم. الان وضع خراب تر شده، گرگ شدیم، رحم که نباشد گرگ می شود. قضیه اینطور می شود که در زمان آقای آیت الله العظمی نجفی بود مکاشفه ای، کسی آمد پیش ایشان گفت آقا من یک کسی را می شناختم به این مضمون سلام علیک هم با او داشتم ، حالا بگویید ظاهر مذهبی هم داشته، فروشنده است و مغازه دارد یک وقتی رفتم در مغازه اش دیدم همان آقا یک لحظه دیدم آن آقا نیست و یک گرگ است، یک لحظه دم مغازه اش نشستم مشغول معامله فروختن کالا دیدم گرگ است؛ مکاشفه هم یک لحظه است طولانی نیست، بعد یک لحظه برگشت دیدم نه آن آقا است؛ چه است؟ باطنش این است که رحم که به کسی نداشتی ، به دیگران که رحم نداشتی خدایی ناخواسته گرگ می شوی. بنابراین رحمة للعالمین انسان را از حیوانیت بیرون می آورد. از حالت وحوش وحشیت و گرگ صفتی بیرون می آورد و جامعه را انسان درست می کند. بعثت لاتمم مکارم الاخلاق معنایش چیست؟ یک کلمه است، آدم تا شما انسان شوید، اتمم مکارم الاخلاق یعنی انسان، یعنی رحم، یعنی مروت، یعنی انصاف. خدایا روزی شود که کسی پیدا نشود که به دیگری رحم نکند. می شود؟ چرا یک روزی خواهد آمد. می شود که انسان کاملا با همدیگر برادر و برابر و هیچ خیانتی از کسی نبیند، چنین روزی می شود ؟ چرا. فَيَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا بَعْدَ مَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً ،[9] روزی می شود که ان شاء الله خود مولی تشریف بیاورد و خود آقا بیاید و با آن نفس الهی که دارد مردم را هدایت کند و گفته می شود که حضرت مهدی سلام الله تعالی علیه با چه وضعیتی می آید؟ با اسلحه جدش می آید، اسلحه جدش چه بود؟ خلق عظیم؛ آن که شنیده اید که با اسلحه و توپ و تانک و چنین و چنان می شود ، نه با اسلحه جدش؛ دنیا امروز منتظر یک خلق عظیم جهانی عالی عالی عالی است که خلق رسول اللهی باشد که فقط آن خلق و آن جامه و آن لحاظ و آن قبا به تن فرزند معصومش آقا امام عصر متناسب است که او خواهد آمد و جهان را پر از عدل و قسط خواهد کرد ان شاء الله که او رحمة للعالمین است.تمام. پیامبر رحمة للعالمین است در کتاب غیبة شیخ طوسی آمده این زیارت یادتان نرود،[10] یک جمله زیارتی که برای آقای امام عصر دارید این کلمه آمده است السلام علیک یا رحمة الله، صفت آقا امام عصر. السلام علیک یا بقیة الله ، السلام علیک یا رحمة الله؛ این رحمة الله واسعه که از آن رحمت است؛ دنیا را پر از رحمت می کند، دنیا که پر از رحمت شد، مردم همه با هم که رحم کنند عدل و قسط می شود. لذا می گوید در زمان آقا مردم موردی برای دادن زکات پیدا می کنند. الان بی برکتی و بی رحمی غوغا می کند ، برکت باشد همه در آسایش اند مستحق نیست، می گردند داری که کسی زکات دهید پیدا نمی شود. خدایا آن روز را نصیب ما بفرما. دعا ان شاء الله محل استجابت باشد.

خدایا به رسول الله اعظم و فرزند معصومش آقا امام مهدی خدایا تمامی پیروان اهل بیت را در هر کجا که هستند اصلاح و توفیق عنایت فرما. خدایا برای ما توفیق عبودیت عنایت فرما؛ خدایا گناهان ما را ببخش و بیامرز. پروردگارا حوائج این جمع را برآورده بفرما؛ پروردگارا گره از کار ما بگشا، پروردگارا به لطف و کرمت تعجیل در ظهور آقایمان بفرما، چشم ما را به جمال آقایمان روشن و منور بفرما. حوزات علمیه نجف و قم و مشهد و غیره ها خدایا حوزات علمیه را مورد عنایت قرار بده. علمای اعلام مراجع تقلید طلاب عزیز حاضرین جلسه مقام معظم رهبری همه را در سایه امام زمان بر توفیقاتشان بیفزا. اللهم افتح لنا بالخیر واختم لنا بالخیر واجعل عواقب امورنا خیرا برحمتک یا ارحم الراحمین.