درس تفسیراستاد مروارید
90/02/28
بسم الله الرحمن الرحیم
آیات الاحکام نحاح ستر و نظر
در مورد استثناء زینت ظاهره از ابداء‌و اظهار ،اجمال وجود دارد که اقوالی که در آن مطرح شده است و لذا مورد سوال افراد هم از اهل بیت (علیهم السلام)واقع می شده که به برخی از روایات آن اشاره شد.
روایت سوم از قرب الاسناد حمیری بود که در زمان غیبت صغری می زیسته .و روایاتی که نزدیکترین و کمترین واسطه را به امام داشته ،گردآوری کرده است .از جمله رویاتی که از هارون ابن مسلم از مسعده بن زیاد نقل می کند از امام صادق (عليه السلام )که سند خوب و معتبری است و در آن از مسئله ی مطروحه سوال شده و حضرت فرموده اند الوجه و الکفین
[1]
در مورد روایت دیگر در این موضوع ،صحیحه ی فضیل است که در ذیل فقره ی وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ
[2]
إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ .ومادر شده است که مراد جواز ابداء زینت مستثنی منه است برای شوهرانشان (با توجه به استثناء اول که در اینجا ملحوظ است )یعنی زینت غیر ظاهره را می توان برای شوهر اظهار کرد .در روایت مذکور که سندی معتبر هم دارد از امام صادق (علیه السلام )از ذراع (ساق دست تا آرنج)زن سوال شد که آیا جزء آن زینتی است که فقط برای شوهر اظهارش جایز است ؟فرمودند بله ! بعد فرمودند :مادون حفار و مادون سوارین هم زینت غیر ظاهر محسوب می شود .
از این جمله دو برداشت شده است :
یکی مقصود سر و موهای سر است یعنی آنچه که حفار آن را می پوشاند و زیر روسری قرار می گیرد و نیز آنچه که دستبند آن را می پوشاند که شامل همان ذراع هم می شود این معنا با سایر روایات هم تناسب دارد و نیز با استثناء وجه و کفینی که در برخی مطرح شده بود .
دوم اینکه مقصود آن جایی است که در صورت پایین تر از محل خمار (روسری )واقع می شود یعیني همان صورت و نیز مقصود از مادون سوارهم کفین می باشد در فرض که انگشتها رو به زمین باشند .و حضرت خواسته اند بگویند این ها هم زینت هستند و باید مخفی شوند و این معنا تخالف خواهد داشت با برخی روایات دیگر .
در آیه نظر دیگری هم هست که استثناء منقطع است یعنی همه ی زینت ها را باید پوشاند .مگر آنچه که غیر اختیاری ظاهر می شود و بعد شواهدی هم از قرآن می آورد .
[1] وسائل ج 20 ب 109از ابواب مقدمات نکاح و آدابه ص 200
[2] وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُيُوبِهِنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آَبَائِهِنَّ أَوْ آَبَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِينَ غَيْرِ أُولِي الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِينَ لَمْ يَظْهَرُوا عَلَى عَوْرَاتِ النِّسَاءِ وَلَا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ مَا يُخْفِينَ مِنْ زِينَتِهِنَّ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِيعًا أَيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ( النور : 31 )
