< فهرست دروس

درس خارج فقه آیت الله مرتضوی

کتاب الحج

93/07/23

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: محرمات احرام/ نوزدهم/ تظلیل/کفاره استظلال/ تکرر کفاره
بحث در روایات باب 7[1][2]نسبت به بحث تکرر کفاره بود.
به ملاحظه سند دو اشکال در این روایات وجود دارد.
اشکال اول: روایت کافی(ح2) مرسله است و ح1 هم مضمره می باشد.
اشکال دوم: جماعتی منهم نراقی در مستند و صاحب ریاض در ریاض می فرمایند این روایت(ح1) صحیحه می باشد جماعتی از محققین منهم محقق اردبیلی در مجمع از این روایت تعبیر به ضعیفه کرده است حیث قال: وأنه يكفى الواحد في العمرة كالحج لبعض الاخبار وان لم يكن صحيحا، وللاصل، ولصدق الامتثال لما تقدم. وما يدل على اثنين في العمرة ليست بصريحة ولا صحيحة وحمله في المنتهى على الاستحباب.[3]و جماعتی دیگر از محققین مثل مرحوم آقای خوئی از این روایت تعبیر به معتبرة کرده است و بعضی هم تعبیر به موثقه کرده اند فعلیه استدلال به این روایت در خصوص ما نحن فیه ضرورتی ندارد اگر به این روایت بخواهد استدلال شود در محمد بن عیسی با اینکه در سند 1092 روایت واقع شده است ده جهت اختلافی وجود دارد.
1-محمد بن عیسی از امام روایت دارد یا نه؟ قول باینکه از امام بلاواسطه روایت ندارد.
2-محمد بن عیسی از تلامذه امام جواد و امام هادی علیهما السلام بوده است یا از تلامذه امام رضا و امام حسن عسکری علیهما السلام نیز بوده است.
3-آیا محمد بن عیسی از ابن محبوب می تواند روایت داشته باشد یا نه؟
4-محمد بن عیسی ثقة او لیس بثقة مرحوم شیخ در فهرست و استبصار و تهذیب و شهید تصریح می کنند که این شخص ضعیف است اما مرحوم نجاشی و جماعتی می گویند محمد بن عیسی ثقة می باشد.
5-روایاتی در مذمت زراره وارد شده است که بعضی از این روایت توسط محمد بن عیسی نقل شده است و این مطلب خود مشکله ای برای محمد بن عیسی شده است.
6-محمد بن عیسی مطلقا مردد بین هفده نفر مقیدا می باشد مانند محمد بن عیسی سعد و محمد بن عیسی یقطینی و ...
7-در خصوص این سند محمد بن عیسی از اشتراک کلی، لجهات خارج است در خصوص این سند می گویند محمد بن عیسی مردد بین محمد بن عیسی یقطینی و محمد بن عیسی عبد الله بن سعد می باشد بقرینه روایت صفار از این دو نفر.
8-این سند قطعا محمد بن عیسی عبید می باشد زیرا اگر چه صفار از محمد بن عیسی عبید و از محمد بن عیسی سعد روایت دارد لکن محمد بن عیسی عبیدی از حسن بن راشد روایت دارد اما محمد بن عیسی سعد از ابن راشد روایت ندارد لذا هر دو اشتراک بر طرف می شود.
9-برای محمد بن عسی در این سند پنج لقب نقل شده است عبید، یقطینی، یونسی، عبید بغدادی و...
10-علت اختلاف بین شیخ و نجاشی
اصل اختلاف در مورد ایشان از اینجا شروع شده که شیخ صدوق و ابن ولید روایاتی که در نوارد نقل شده را ضبط نکرده اند آیا عدم ضبط بخاطر محمد بن عیسی بوده است یا بخاطر نقل محمد بن عیسی از یونس بوده است یعنی اشکال بخاطر یونس بوده است یا بخاطر روایات مرسله یونس بطریق محمد بن عیسی می باشد یا بخاطر رجال نوادر می باشد.
خلاصه اینکه اگر جناب شیخ بخاطر این جهت محمد بن عسی را تضعیف کرده است چنانچه مدرک کلام شیخ تضعیف شد قول جناب شیخ هم تضعیف می شود.
علی ای حال بهترین دلیل بر عدم تکرر کفاره در تظلیل قرائنی بود که در جلسه قبل ذکر کردیم چه قائل به تداخل شویم یا نه.
اضف الی ذلک که متن روایت خالی از اضطراب نیست خصوصا کلمه للعمرة.

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo