< فهرست دروس

درس خارج فقه آیت الله مرتضوی

کتاب الحج

92/11/30

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: محرمات احرام/لبس زینت/ لبس خاتم
در جلسه قبل روایات مجوزه و مانعه از لبس خاتم را بیان کردیم.
طریق جمع بین روایات:
دو طریق برای جمع بین روایات مجوزه و مانعه خصوصا موثقه عمار و روایت مسمع وجود دارد.
طریق اول: جمع حکمی
باینکه روایت مسمع را حمل بر کراهت کنیم و موثقه عمار را حمل بر جواز کنیم.
طریق دوم: جمع موضوعی
باینکه روایت مسمع را حمل بر صورت تختم للزینة شود و موثقه عمار حمل بر تختم للسنة شود.
ظاهرا و الله العالم طریق دوم بهتر می باشد بلکه متعیّن می باشد چرا که تصرف در موضوع بهتر از تصرف در حکم می باشد خصوصا که ادله مجوزه اکثرا اشکال سندی و دلالی داشتند.
نتیجه اینکه لبس خاتم للزینة حرام است و للسنة جایز است.
مایز بین لبس للزینة و لبس للسنة چیست؟
در جواهر و ذخیره این مطلب ذکر شده است ما هم در بحث قضاء صوم اشاره کردیم که اگر کسی چند سال قضاء روزه داشته باشد آیا لازم است که نیت کند که قضاء کدام سال را انجام می دهد و اشرنا که لازم نیست زیرا روزه مایز خارجی دارد.
خلاصه اینکه هر چیزی که مایز خارجی دارد مایز آن همان خصوصیت خارجی آن می باشد مثلا اگر گفتیم انگشتر طلا زینت است و عقیق سنت است در این صورت خود این مایز للزینة و للسنة می شود اما اگر مایز خارجی نداشته باشد مایز آن فقط نیت می باشد اگر به نیت زینت بپوشد زینت می شود و اگر للسنة بپوشد سنت می شود و در ما نحن فیه اینچنین می باشد لعدم وجود مایز خارجی و هیئتی لذا مایز آن فقط نیت می باشد.
نکتة:
صاحب ریاض[1] و حدائق[2]و مرحوم اردبیلی[3]و صاحب جواهر و مرحوم آقای خوئی می فرمایند روایت مسمع معتضد به روایت حریز و روایت حلبی است، مرادشان این است که پشتوانه روایت مسمع قاعده کلی می باشد، ظاهر این عبارت این است که روایت و قاعده را در عرض هم فرض کرده اند درحالیکه مفاد روایات و قاعده‌ی مستفاده از روایات متفاوت می باشد در لایلبسه للزینة، لام زینت، لام غرض و غایت است یعنی ملاک نیت شخص می باشد نه ما فی الخارج اما «و لایلبس الزینة» که مستند قاعده است می گوید هر زینتی حرام است یعنی آنچه در خارج زینت است حرام است چه محرم قصد زینت داشته باشد یا نداشته باشد لذا در عرض هم قرار دادن این دو صحیح نیست.
لذا مرحوم آقای خوئی در مناسک فرموده اند تختم بقصد زینت حرام است بعد فرموده اند بلکه مطلقا حرام است نظر ایشان هم به همین جهتی است که در فرق قاعده با روایات ذکر کردیم.

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo