< فهرست دروس

درس خارج فقه آیت الله مرتضوی

کتاب الحج

91/10/11

بسم الله الرحمن الرحیم

 موضوع: لبس حریر برای زنان
 در فرع سوم این امور ملاحظه شد:
  1. عدد روایات مانعه و عدد روایات مجوزه.
  2. صحاح از این دو طائفه و غیر صحاح این دو طائفه.
  3. ملاحظه عناوین اربعه در روایات صحیحه و غیر صحیحه.
  4. این عناوین اگر در روایات صحیحه است به چه قرینه ای ظهور در حرمت پیدا می کند.
  5. طرق جمع بین این دو طائفه.
  6. مرکز معارضه که در واقع بین ح 1 از باب 27 و ح 1 و ح 2 از باب 33 با ح 8 و ح 9 از باب 33 می باشد.
 در ملاحظه ششم گفته شد نسبت این دو طائفه نسبت مطلق و مقید و عام و خاص می باشد زیرا ح 1 از باب 27 اعم از حریر و غیر حریر می باشد و ح 8 و 9 از باب 33 اختصاص به حریر دارد کما اینکه ح 1 از 33 مطلق می باشد زیرا در این حدیث مورد سوال مراة می باشد اما در ح 8 و 9 مورد سوال مرأة محرمة می باشد لذا باید مطلق حمل بر مقید شود.
 باب 33 ح 8« عَنِ الْمُتَمَتِّعِ كَمْ يُجْزِيهِ قَالَ شَاةٌ وَ عَنِ الْمَرْأَةِ تَلْبَسُ الْحَرِيرَ قَالَ لَا»
 باب 33 ح 9« قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع الْمَرْأَةُ الْمُحْرِمَةُ تَلْبَسُ مَا شَاءَتْ مِنَ الثِّيَابِ غَيْرَ الْحَرِيرِ...‌»
 باب 33 ح 1« قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع الْمَرْأَةُ تَلْبَسُ الْقَمِيصَ تَزُرُّهُ عَلَيْهَا وَ تَلْبَسُ الْحَرِيرَ وَ الْخَزَّ وَ الدِّيبَاجَ فَقَالَ نَعَمْ لَا بَأْسَ بِهِ‌»
 باب 33 ح 2« قَالَ سَأَلْتُهُ عَنِ الْمُحْرِمَةِ أَيَّ شَيْ‌ءٍ تَلْبَسُ مِنَ الثِّيَابِ قَالَ تَلْبَسُ الثِّيَابَ كُلَّهَا إِلَّا الْمَصْبُوغَةَ بِالزَّعْفَرَانِ...‌»
 باب 27 ح 1«عَنْ حَمَّادٍ عَنْ حَرِيزٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كُلُّ ثَوْبٍ تُصَلِّي فِيهِ فَلَا بَأْسَ أَنْ تُحْرِمَ فِيه‌»
 (موضوع ح 1 از باب 33 مرأة و حریر است و ح 2 از باب 33 موضوع محرمة و مطلق ثیاب می باشد و در ح 1 باب 27 صحیحه حریز موضوع کل ثوب و بحث احرام می باشد و در ح 8 باب 33 موضوع مرأة محرمه(به قرینه صدر روایت) و حریر است و ح 9 باب 33 موضوع مرأة محرمة و حریر می باشد)
  • عدم جواز احرام زنها در حریر مقید به خالص بودن حریر می باشد که این قید مستفاد از جمله ای از روایات می باشد که می فرمایند حریر غیر خالص جایز است مانند ح 3 و 4 و 5 از باب 33 که بعضی از این احادیث مانند ح 4 قطعا صحیحه می باشد.
 وسائل الشيعة، ج‌12، ص: 367 باب 33 ح 4 « مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بِإِسْنَادِهِ عَنِ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَا بَأْسَ أَنْ تُحْرِمَ الْمَرْأَةُ فِي الذَّهَبِ وَ الْخَزِّ وَ لَيْسَ يُكْرَهُ إِلَّا الْحَرِيرُ الْمَحْض‌»
  • برسی اصل استصحاب و اصل جواز و اصل عدم شرطیت.
 در این رابطه تارة کما ذکرنا می گوییم صحیحه حریز و صحیحه یعقوب بن شعیب دلالت بر جواز ندارند در این صورت صحیحه عیص و بزنطی و حلبی می گویند زنها با حریر نباید محرم شوند در این صورت با بودن دلیل اجتهادی نوبت به جریان اصول نمی رسد(یا اینکه بگوییم اینها مطلق و مقید هستند و مطلق حمل بر مقید می شود در این صورت دلیل اجتهادی موجود است).
 اما اگر ادعا شود که صحیحه یعقوب اطلاق ندارد یعنی قائل شدیم که مقصود از صحیحه یعقوب جواز لبس حریر در حال احرام می باشد -بقرینه اینکه سوال از قمیص فقط در خصوص احرام معنا دارد و الا در غیر احرام شکی در جواز نبوده است که نیاز به سوال داشته باشد -دراین صورت تعارض صورت می گیرد زیرا صحیحه یعقوب می گوید لبس حریر برای زنها در حال احرام اشکال ندارد و ح 8 و 9 می گویند زنها نباید در حال احرام از حریر استفاده کنند با تعارض مستقر هر دو طائفه ساقط می شوند و باید به اصول عملیه رجوع شود و مقتضای استصحاب یا اصل عدم شرطیت یا اصالة الجواز این است که زنهای می توانند لباس حریر را در حال احرام بپوشند کما عن المفید.
  • معانی کلماتی که در این روایات بکار رفته است مانند حریر مبهم و وَرْس‌ و خَمِيصَة
 فرع چهارم:
 ما اشار الیه سیدنا الاستاذ رحمة الله علیه بقوله:« بل الأحوط لهن عدم لبسه إلى آخر الإحرام»
 آیا زنها بعد از اینکه در غیر حریر محرم شده اند می توانند بعد از احرام لباس حریر بپوشند؟
 ظاهرا و الله العالم بعد از احرام هم لبس حریر برای زنها جایز نیست تا زمانی که از احرام خارج شوند.
 دلیل:
 وسائل الشيعة، ج‌12، ص: 367 باب 33 ح 7«وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ سَمَاعَةَ أَنَّهُ سَأَلَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنِ الْمُحْرِمَةِ تَلْبَسُ الْحَرِيرَ فَقَالَ لَا يَصْلُحُ أَنْ تَلْبَسَ حَرِيراً مَحْضاً لَا خَلْطَ فِيه‌...»
 موضوع در این روایت، زن محرم می باشد لذا تا این زن در احرام می باشد حق پوشیدن لباس حریر را ندارد ضمن اینکه قبلا گفتیم جمله لایصلح به قرینه بقیه روایات حمل بر حرمت می شود.
 المصدر ح 9«مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ أَبِي عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ عِيصِ بْنِ الْقَاسِمِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع الْمَرْأَةُ الْمُحْرِمَةُ تَلْبَسُ مَا شَاءَتْ مِنَ الثِّيَابِ غَيْرَ الْحَرِيرِ وَ الْقُفَّازَيْنِ الْحَدِيثَ‌»
 به مقتضای اطلاق این روایات لبس حریر بعد از احرام هم اشکال دارد.

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo