< فهرست دروس

درس خارج فقه آیت الله مرتضوی

کتاب الحج

91/09/22

بسم الله الرحمن الرحیم

 موضوع: لبس ثوبین
 3- آیا لباس احرام باید دو تکه باشد یا یک پارچه هم کفایت می کند؟ و آیا لباس احرام اسم خاصی دارد یا نه؟
 ظاهرا هم تعدد ثوب معتبر است و هم مسمای به رداء و ازار معتبر می باشد.
 دلیل:
 اولا: ملاحظه کلمات فقهاء
 در کلمات فقهاء تارة لبس ثوبین آمده است و اخری لبس ثوبی الاحرام آمده است.
 منها: سیدنا الاستاذ رحمة الله علیه در تحریر« الثالث من الواجبات: لبس الثوبين»
 منها: علامه در قواعد و مرحوم اردبیلی در مجمع البرهان و محقق در شرایع الی غیر ذلک.
  قواعد الأحكام في معرفة الحلال و الحرام، ج‌1، ص: 419«ج: لبس ثوبي الإحرام‌»
 شرائع الإسلام في مسائل الحلال و الحرام، ج‌1، ص: 221«الثالث لبس ثوبي الإحرام‌»
 همه این عبارات ظهور در تعدد لباس احرام دارند.
 و ثانیا: طوائف ثلاثه از روایات که هم دلالت بر تعدد دارند و هم دلالت بر مسمای متعدد دارند.
 طائفه اول:
 منها: وسائل الشيعة، ج‌11، ص: 223 باب 2 ح 15 «...وَ التَّجَرُّدِ فِي إِزَارٍ وَ رِدَاءٍ أَوْ إِزَارٍ وَ عِمَامَةٍ يَضَعُهَا عَلَى عَاتِقِهِ لِمَنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ رِدَاء...»
 طائفه دوم:
 جملة من الروایات که در چهارتای از این طائفه کلمه رداء آمده است و در سه روایت کلمه ازار آمده است این تعابیر نیز دلالت بر تعدد و مسمای متعدد دارد.
 منها: المصدر ج‌11، ص: 224باب 2 ح 15 «قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع ذَكَرَ رَسُولُ اللَّهِ ص الْحَجَّ فَكَتَبَ إِلَى مَنْ بَلَغَهُ كِتَابُهُ مِمَّنْ دَخَلَ فِي الْإِسْلَامِ- أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص‌ يُرِيدُ الْحَجَّ يُؤْذِنُهُمْ بِذَلِكَ لِيَحُجَّ مَنْ أَطَاقَ الْحَجَّ فَأَقْبَلَ النَّاسُ فَلَمَّا نَزَلَ الشَّجَرَةَ أَمَرَ النَّاسَ بِنَتْفِ الْإِبْطِ وَ حَلْقِ الْعَانَةِ وَ الْغُسْلِ وَ التَّجَرُّدِ فِي إِزَارٍ وَ رِدَاءٍ أَوْ إِزَارٍ وَ عِمَامَةٍ يَضَعُهَا عَلَى عَاتِقِهِ لِمَنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ رِدَاء»
 منها: المصدر ج‌12، ص: 486 باب 44 ح 2«عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ يَلْبَسُ الْمُحْرِمُ الْخُفَّيْنِ إِذَا لَمْ يَجِدْ نَعْلَيْنِ وَ إِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ رِدَاءٌ طَرَحَ قَمِيصَهُ عَلَى عُنُقِهِ أَوْ قَبَاءَهُ بَعْدَ أَنْ يَنْكُسَه‌»
 المصدر ص: 473 باب 35 ح 1« عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَا تَلْبَسْ ثَوْباً لَهُ أَزْرَارٌ وَ أَنْتَ مُحْرِمٌ إِلَّا أَنْ تَنْكُسَهُ وَ لَا ثَوْباً تَدَرَّعُهُ وَ لَا سَرَاوِيلَ إِلَّا أَنْ لَا يَكُونَ لَكَ إِزَارٌ وَ لَا خُفَّيْنِ إِلَّا أَنْ لَا يَكُونَ لَكَ نَعْل‌»
 المصدر ص: 487 باب 44ح 7«بِإِسْنَادِهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع فِي حَدِيثٍ قَالَ وَ يَلْبَسُ الْمُحْرِمُ الْقَبَاءَ إِذَا لَمْ يَكُنْ لَهُ رِدَاءٌ وَ يَقْلِبُ ظَهْرَهُ لِبَاطِنِه‌»
 این روایت موید است زیرا در طریق مرحوم صدوق به محمد بن مسلم -که در وسائل ج 19 طریق 294 می باشد- همانظور که مرحوم اردبیلی فرموده است دو نفر وجود دارند که اصلا در رجال ذکر نشده اند.
 روایات این طائفه از این جهت که افراد طولی و بدل اضطراری لباس احرام را هم بیان کرده است دلالت بر مدعی نیز دارد اینکه شارع برای این دو لباس دو بدل بیان کرده است نشان می دهد که این تعدد و مسمی موضوعیت دارد.
 طائفه سوم:
 روایاتی است که در آن روایات کلمه ثوبیک آمده است.
 المصدر ص 408 باب 52 ح 1« ... ثُمَّ الْبَسْ ثَوْبَيْكَ وَ ادْخُلِ الْمَسْجِدَ...»
 المصدر ص 409 باب 2«...وَ اغْتَسِلْ وَ الْبَسْ ثَوْبَيْكَ ثُمَّ ائْتِ الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ فَصَلِّ فِيهِ سِتَّ رَكَعَاتٍ قَبْلَ أَنْ تُحْرِمَ...»
 همه این روایات بعد ضم بعضها الی البعض ظهور در تعدد و مسمای متعدد دارند.
 از ما ذکرنا مشخص شد کلام شهید بکفایت ثوب واحدی که ساتر منکبین و ما بین سره و رکبه باشد در غایت اشکال می باشد زیرا ثوبت واحد نه تعدد را دارد و نه مسمی را.
 مطلب چهارم:
 آیا در لبس رداء یا ازار کیفیت خاصی اخذ شده است یا نه؟ سیاتی انشاء الله

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo