موضوع: احرام مغمی علیه

 (تذکر: ویرایش دوم این درس بعدا ارائه خواهد شد)

 کلام در تعین احرام از مکان به هوش آمدن و یا وجوب عود الی المیقات بود؟

 تعین از دو اه می تواند ثابت شود :

 بعد از حرم و بعد بالنسبه در مکان افاقه وجود دارد یعنی هر چند نسبت به شجره بعد دارد و خارج از حرم است و لکن اگر برود...

 بنابر این به ملاحظه فلسفه حکم و یا علت حکم مسامحه باید گفت احرام من مکانه تعین دارد.

 کسانی که می گویند تعین ندارد یعنی مخیر است بین اینکه از 50 کیلومتری به حرم محرم شود و یا از 5 متری از این دلیل دوم جواب داده اند و آن این است که علت و فلسفه حکم در صورتی است که اصل حکمی باشد این در ضمینه ای است که رجوع بالنسبه واجب باشد تقدم الکلام که می گویند وجوب بالنسبه واجب نمی باشد چرا که صحیحه معاویه اختصاص به حائض دارد و اگر هم اختصاص نداشته باشد اطلاقات از روایات ثلاثه تعارض با صحیحه معاویه دارد.

 از ما ذکرنا حکم فرض دیگر هم روشن شد و آن اینکه کما اینکه نمی تواند به میقات برگردد کذا نمی تواند به وراء رجوع داشته باشد در این فرض واضح است که احرام از مکانه کفایت می کند چرا که رجوع به میقات ممکن نیست فلذا واجب نیست اگر قائل به عدم وجوب رجوع باشیم که واضح است و اگر هم قائل به وجوب باشیم باز هم به دلیل عدم امکان رجوع وجوب برداشته می شود.

 خلاصه مطالب فرع 1 عبارت است از:

 مطلب ششم از فرع اول:

 ما اشاره بقوله: «نعم لو كان في الحرم خرج إلى خارجه مع الإمكان، و مع عدمه يحرم من مكانه، و الأولى الأحوط الرجوع الى نحو خارج الحرم بمقدار الإمكان»

 در این عبارت سیدنا الاستاذ به سه حکم اشاره کرده اند:

 این سه حکم هم مورد اتفاق است و هم روایاتی بر این احکام دلالت دارد

 وسائل الشيعة، ج‌11، ص: 328 باب 14 ح 1 «مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَمَّادٍ عَنِ الْحَلَبِيِّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ رَجُلٍ نَسِيَ أَنْ يُحْرِمَ حَتَّى دَخَلَ الْحَرَمَ قَالَ قَالَ أَبِي يَخْرُجُ إِلَى مِيقَاتِ أَهْلِ أَرْضِهِ فَإِنْ خَشِيَ أَنْ يَفُوتَهُ الْحَجُّ أَحْرَمَ مِنْ مَكَانِهِ فَإِنِ اسْتَطَاعَ أَنْ يَخْرُجَ مِنَ الْحَرَمِ فَلْيَخْرُجْ ثُمَّ لْيُحْرِمْ‌»

 المصدر ح 2«وَ عَنْ أَبِي عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ صَفْوَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ رَجُلٍ مَرَّ عَلَى الْوَقْتِ الَّذِي يُحْرِمُ النَّاسُ مِنْهُ فَنَسِيَ أَوْ جَهِلَ فَلَمْ يُحْرِمْ حَتَّى أَتَى مَكَّةَ- فَخَافَ إِنْ رَجَعَ إِلَى الْوَقْتِ أَنْ يَفُوتَهُ الْحَجُّ فَقَالَ يَخْرُجُ مِنَ الْحَرَمِ وَ يُحْرِمُ وَ يُجْزِيهِ ذَلِكَ»‌

 المصدر ص 329 ح 3 «وَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَيْلِ عَنْ أَبِي الصَّبَّاحِ الْكِنَانِيِّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ رَجُلٍ جَهِلَ أَنْ يُحْرِمَ حَتَّى دَخَلَ الْحَرَمَ كَيْفَ يَصْنَعُ قَالَ يَخْرُجُ مِنَ الْحَرَمِ ثُمَّ يُهِلُّ بِالْحَج‌»

 المصدر ص 330 ح 6 « وَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنِ ابْنِ بُكَيْرٍ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أُنَاسٍ مِنْ أَصْحَابِنَا حَجُّوا بِامْرَأَةٍ مَعَهُمْ فَقَدِمُوا إِلَى الْمِيقَاتِ وَ هِيَ لَا تُصَلِّي فَجَهِلُوا أَنَّ مِثْلَهَا يَنْبَغِي أَنْ تُحْرِمَ فَمَضَوْا بِهَا كَمَا هِيَ حَتَّى قَدِمُوا مَكَّةَ- وَ هِيَ طَامِثٌ حَلَالٌ فَسَأَلُوا النَّاسَ فَقَالَ تَخْرُجُ إِلَى بَعْضِ الْمَوَاقِيتِ فَتُحْرِمُ مِنْهُ فَكَانَتْ إِذَا فَعَلَتْ لَمْ تُدْرِكِ الْحَجَّ فَسَأَلُوا أَبَا جَعْفَرٍ ع- فَقَالَ تُحْرِمُ مِنْ مَكَانِهَا قَدْ عَلِمَ اللَّهُ نِيَّتَهَا»

 المصدر ح 7« مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بِإِسْنَادِهِ عَنْ مُوسَى بْنِ الْقَاسِمِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَمَّادٍ عَنِ الْحَلَبِيِّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ رَجُلٍ تَرَكَ الْإِحْرَامَ حَتَّى دَخَلَ الْحَرَمَ فَقَالَ يَرْجِعُ إِلَى مِيقَاتِ أَهْلِ بِلَادِهِ الَّذِي يُحْرِمُونَ مِنْهُ فَيُحْرِمُ فَإِنْ خَشِيَ أَنْ يَفُوتَهُ الْحَجُّ فَلْيُحْرِمْ مِنْ مَكَانِهِ فَإِنِ اسْتَطَاعَ أَنْ يَخْرُجَ مِنَ الْحَرَمِ فَلْيَخْرُج‌»

 این روایات در مورد جاهل است و بعضی در مورد ناسی است و بعضی هم مطلق می باشند و همه در این جهت اتفاق دارند که رجوع بالنسبة فی الجمله واجب است یعنی باید آنقدر بیاید که از حرم خارج شود

 کما اینکه دلیل بر حکم دوم جمله(مضمونا) «احرم من مکانه» در ح 1 و ح 5 و ح 7 می باشد.

 و دلیل بر حکم سوم ح 4 می باشد.

 اینکه سیدنا الاستاذ فرموده است احتیاط مستحب رجوع به مقدار ممکن است بخاطر احد الامرین می باشد:

 مطلب دوم: حکم جاهل و ناسی در عبور از میقات