درس خارج فقه آیت الله مظاهری

موضوع: شکیاتی که موجب بطلان نماز می‌شود/ مسئله 1/ احکام شک در رکعات/ کتاب الصلوة

مسأله 1: الشكوك الموجبة لبطلان الصلاة ثمانية :[1]

مسأله 1: الشكوك الموجبة لبطلان الصلاة ثمانية :

و اما همین جا در شک بین چهار و شش، اگر در حال ایستادن باشد و یک رکعت کم شود، چهار می‌شود سه و شش هم می‌شود پنج و نماز صحیح است. و علی کل حالٍ اینها حرف دارد و باید درباره‌اش صحبت شود، اما آنچه مرحوم سیّد الان تا اینجا فرمودند «الشكوك الموجبة لبطلان الصلاة ثمانية» اگر فرموده بودند «الشکوک الموجبة لبطلان الصلاة مطلقا الصلوات الاّ ما أخرجه الدلیل» و یا مثلاً «الشکوک الموجبة لبطلان الصلاة ثمانیة» در خیلی جاها باید بگویند «بعد اکمال سجدتین» و اما اگر در حال قیام باشد، طوری نیست و حتی مثل شک سه و شش است که اینها اتفاق نمی‌افتد. همین سه و شش اگر بعد اکمال سجدتین است، باطل است و اگر قبل از اکمال سجدتین است، می‌نشیند و آنگاه یک رکعت کم می‌شود و شک بین دو و چهار می‌شود و صحیح است.

و فی صحیحة عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الرَّجُلِ يَشُكُّ فِي الْفَجْرِ- قَالَ يُعِيدُ قُلْتُ الْمَغْرِبِ- قَالَ نَعَمْ وَ الْوَتْرِ وَ الْجُمُعَةِ مِنْ غَيْرِ أَنْ أَسْأَلَهُ.[2]

صحیحه عَنْ زُرَارَةَ بْنِ أَعْيَنَ قَالَ: قَالَ‌ أَبُو جَعْفَرٍ (ع) كَانَ الَّذِي فَرَضَ اللَّهُ تَعَالَى عَلَى الْعِبَادِ عَشْرَ رَكَعَاتٍ وَ فِيهِنَّ الْقِرَاءَةُ- وَ لَيْسَ فِيهِنَّ وَهْمٌ يَعْنِي سَهْواً- فَزَادَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) سَبْعاً وَ فِيهِنَّ الْوَهْمُ وَ لَيْسَ فِيهِنَّ قِرَاءَةٌ- فَمَنْ شَكَّ فِي الْأُولَيَيْنِ أَعَادَ- حَتَّى يَحْفَظَ وَ يَكُونَ عَلَى يَقِينٍ- وَ مَنْ شَكَّ فِي الْأَخِيرَتَيْنِ عَمِلَ بِالْوَهْمِ.[3]

نمازی که پای دو در بین باشد قبل از اکمال سجدتین. مثلاً شک بین دو و سه اما در حال ایستادن. الان همین را گفتیم و مرحوم سیّد«رحمت‌الله‌علیه» نیز همین را می‌فرمایند: و تدلّ علی ذلک صحیحه زراره: «التی مضت آنفه لانّ الشک فیها قبل اکمال سجدتین من الشکّ الواقع فی الاولتین»

عَنْ صَفْوَانَ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ‌ (ع) قَالَ: إِنْ كُنْتَ لَا تَدْرِي كَمْ صَلَّيْتَ- وَ لَمْ يَقَعْ وَهْمُكَ عَلَى شَيْ‌ءٍ فَأَعِدِ الصَّلَاةَ.[4]