درس خارج فقه آیت الله مظاهری

موضوع : زکات فطره

معنايش اينطور می‌شود که هرچه مفيد برای اين فقير باشد، می‌توان داد و حتی گفتم مثلاً بدهکار است و بدهکاری خود را از باب زکات مال می‌دهد يا طلبه است و بدهکار است وبدهی او را رد می‌کنند.اين جملۀ «انّ ذلک أنفع له يشتری ما يريد» يک علت است و هم معمّم و هم مخصّص است و معنايش اينطور می‌شود که می‌توانی فطره را از هرچه برايش مفيد است، همان را بدهي. اگر نان برايش مفيد است، نان بدهی و اگر برنج مفيد است، برنج بدهی و اگر گوشت برايش بهتر است، گوشت برايش ببري. اگر بدهی دارد،‌بدهی اورا رد کنی و هرچه انفع باشد، می‌توانی به جای آن بدهي. فتوای مرحوم سيّد «رضوان‌الله‌تعالی‌عليه» همين است و دلالت روايات هم خوب است و اينکه بعضی از بزرگان از محشين بر عروه گفتند حتما بايد جنسی باشد از زکات فطره، مثل گندم و جو و برنج و امثال اينها و يا بعضی از بزرگان گفتند يا پولش را بدهد. ظاهراً حرف مرحوم سيد بهتر از اين دو باشد، از نظر روايات و از نظر عقلاني. می‌خواهندبه اين فقير رسيدگی کنند. گاهی نان به او می‌دهند و گاهی گوشت می‌دهند و گاهی بدهی او را می‌دهند و علی کل حال به واسطه هرچه منفعت به او برسانند، کفايت می‌کند.