رَبِّ اشْرَحْ لِي صَدْرِي وَ يَسِّرْ لِي أَمْرِي وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسانِي يَفْقَهُوا قَوْلِي‌.

 

 امروز به تناسب عید نوروز یک مقداری صحبت کنم. این عید نوروز یک عید ملی است، اگر هم اسلام امضاء نکرده بود یک عیدی بود مربوط به ایرانیها و ما انجام میدادیم، اشکال نداشت. نظیر آداب و رسومات که در هر ملّتی هست. اگر یک عنوان بدعتی یعنی بستن به اسلام، گناهی و خرافتی و اینها نباشد، آداب و رسوم اجتماعی در هر ملتی هست و اشکال هم ندارد. و این عید نوروز یک عید ملی، عمل به آن کردن اگر گناه در آن نباشد، خرافتی در آن نباشد، اشکال ندارد. لذا اصل عید و اینکه ما ایرانیها عید بگیریم، روز نوروز ظاهراً نباید دربارهاش حرف بزنیم، اشکال ندارد. الاّ اینکه از بعضی از روایات استفاده میشود، اسلام امضاءاش کرده و گفته است که خوب است.

 روایت معلّی بن خُنیس از نظر سند خوب است، اگر از نظر سند هم خوب نباشد، تسامح در عدلّ سنن میگوید که درست است و امام صادق (ع) به معلی بن خنیس میفرماید روز عید نوروز لباس نو بپوش و غسل عید نوروز بکن و خودت را خوش بو بکن و بعد میفرماید چهار رکعت نماز بخوان دو تا دو رکعت و بعد هم یک دعایی آقا امام صادق (ع) برای معلّی بن خنیس دستور میدهند که این دعا را هم بخوان و در وسط این دعا آمده اللّهم بارک لنا هذا الّذی فضّلتَه و کرَّمتَه و شرَّفتَه و عظّمتَ خطَرَه. خدایا این روز را برای من مبارک کن آن روزی که هم کرامتش دادی و هم فضیلتش دادی و هم قدرش را بالا دانستی و به آن عظمت دادی. حالا چرا همینطورها نمیدانم یک چیزهایی برایش گفتند و حالا کاری به آن چیزها نداریم. خیلی از چیزهایی که فوق العاده مقدس است را میگویند در همین روز واقع شده است. علامه مجلسی در بحار، در زادالمعاد هفت هشت چیز نقل میکند. آتش که برای حضرت ابراهیم گلستان شد در این روز بوده است. حضرت موسی که عصایش اژدها شد و غلبه بر فرعون در این روز بوده است و حتی عید غدیر که بهترین اعیاد است مصادف با این روز بوده است. حالا اینها را نمیدانیم اما این جمله که اللّهم بارک لنا یومنا هذا الّذی فضلّته و کرّمته و شرّفته و عظمتَ خطَرَه . لذا میشود گفت این عید نوروز را اسلام امضاء کرده است. و آن چیزهایی که برای عید است. برای همۀ اعیاد غسل هست و در اینجا بخصوص گفتند که غسل کن، برای همۀ اعیاد لباس نو بپوش و لباس تمیز بپوش شاید هم مراد از لباس نو همین باشد یعنی لباس ممتازی ولو اینکه قبلاً هم پوشیده باشیم. و همچنین فرمودند که خودت را خوشبو کن. بنابراین نباید ما مخصوصاً ما طلبهها در مسجدمان و در منبرمان نباید بگوییم که این عید نوروز برای عجمها است و یک خرافات است و ما نباید به آن اهمیت دهیم. حتی بعضیها که رفتند بالاتر و میگویند ظهور امام زمان (عج) هم عید نوروز است. یک عید ملی است و اسلام امضاء کرده است. ما در اسلام دو عید بیشتر نداریم. یکی عید فطر است و یکی هم عید قربان که نماز دارد و در قنوتش هم اسم آورده شده که خدایا این دو روز را عید قرار دادی. در همان جا هم دارد که عید قرار دادی و شرافتش دادی و کرامتش دادی و فضیلتش دادی اما شیعه اعیاد فراوانی دارد بهتر از عید قربان و بهتر از عید اضحی که سنّیها فعلاً به آن دو تا عید خیلی اهمیت میدهند، اما ما عید غدیر داریم و این اعیاد مذهبی یعنی اعیاد مربوط به شیعه فوقالعاده اهمیت دارد و متأسفانه ما خیلی به آن اهمیت نمیدهیم و یکی از نواقص ایرانیها و شیعه اینست که به این اعیاد مذهبی باید خیلی اهمیت بدهیم و نمیدهیم، چنانچه به عزاداریها هم غیر از عزاداری امام حسین به مابقی اهمیت نمیدهیم و باید خیلی اهمیت بدهیم. این خلاصۀ حرف راجع به عید نوروز. لذا رفت و آمدها معلوم است که خیلی خوب است. یک امتیازهایی که این عید نوروز در میان عجمها دارد و در میان ما ایرانیان همیشه بوده تمیز کردن خانه و زندگی و رفت و آمد و عیدی دادن به بچهها و بزرگترها و به زیردستها و اینها همه ازمستحبات بزرگ در اسلام است که قبل از اسلام ایرانیها این امتیازها را به این عید نوروز دادند. خوب تا اینجا خوب است. اما دو سه تا مطلب اخلاقی هست که به این دو سه تا مطلب اخلاقی باید خیلی اهمیت بدهیم. یک باید روز عید نوروز قبل و بعدش ما گناه نداشته باشیم. امیرالمؤمنین (سلام الله علیه) در نهجالبلاغه میفرماید که کلُّ یومٍ لایُعصی الله فیه فهو یومُ عیدٍ که مفهوم هم دارد در حالی که مفهوم لقب است مفهوم دارد هر روزی که انسان در آن روز گناه کند آن روز، روز عزای او و هر روزی که در آن روز گناه نباشد روز عید اوست. و چیزی که الان عید را عزا کرده در این رفت و آمدها و نشست و برخاستها گناه زیاد هست. روایت هم داریم اینکه اگر میخواهید سالتان مبارک باشد با تقیّد به ظواهر شرع شروع کنید و الاّ سالتان نامبارک میشود. در این مجالسها غیبت زیاد است و تهمت و شایعه زیاد است. اختلاط زن و مرد و آرایش زن در مقابل نامحرمها زیاد است و باید بگوییم که مجلس یک مجلس گناه است. و این را همه باید روی آن فکری کنند. حالا چیزی که الان من به شما میخواهم بگویم اینست که ما هم در این مجالس رفت و آمد داریم، در مقابل ما غیبت میکنند و ساکتیم و تهمت میزنند و بعضی اوقات طرفداری آنها را میکنیم و یک خنده هم روی آن میکنیم. و اختلاط زن و مرد است و ما با آنها مینشینیم و با آنها حرف هم میزنیم و اینها دیگر گناه روی گناه است و برای ما گناهش مضاعف است. از نظر قرآن به خوبی استفاده میشود، مردم اگر گناه کنند یک گناه است و ما طلبهها اگر گناه کنیم دو گناه است. زنهای پیغمبر که خصوصیت ندارند چون از خواص هستند، لذا قرآن میگوید زن پیغمبر اگر یک نماز شب بخوانی دو تا نماز شب و اگر یک غیبت کنی دو تا غیبت. برای ما طلبهها هم همینطور است، یکی برای اینکه ثواب کردیم و یکی هم برای اینکه منسوب به روحانیتیم و منسوب به اسلامیم. اما بالاتر از این یک وقت برداشت شود از نشستن ما و از گفتار ما و از سکوت ما اینکه کار این آقا درست است و این دیگر گناهش خیلی بزرگ میشود. امضای غیبتها و تهمتها و شایعهها ولو به سکوت و امضای اختلاط بین زن و مرد و امضای اینکه روی او باز است و طوری نیست و این امضا که بعضی اوقات حضرت امام به ما نصیحت میکردند و میگفتند این ذنبُ لایُغفَر است اگر ما امضا کنیم گناه را ذنبٌ لایُغفَر است. خوب حالا ما طلبهها چه کار باید بکنیم. ما طلبهها باید این رُل جلسه را به دست بگیریم. یعنی مثلاً وقتی وارد جلسه شدیم، یک جمعیت قبل از آنکه حرف زده شود ما یک روایت شیرینی تهیه کرده باشیم و این روایت شیرین را به عنوان عیدی برای اهل جلسه بخوانیم. جلسه را سرگرم کنیم به این روایت. دیگر خواه ناخواه غیبت و تهمت و شایعه و اینها و حتی نگاههای آلوده سالبه انتفاع موضوع میشود. و ما باید تبلیغ کنیم. ما نبی تبلیغی هستیم. ببینید انبیاء چگونه تبلیغ میکردند. در هر سر کوچه و بازار میایستادند و تبلیغ میکردند. اگر در مسجد بود تبلیغ میکردند. پیش زن و بچهشان تبلیغ میکردند و بالاخره در بازار هر کجا یک فرصت بود تبلیغ میکردند. تبلیغ که منحصر به این نیست که ما منبر برویم. بعضی اوقات منبر نرفته میشود تبلیغ حسابی کرد. مثلاً گاهی زمینه پیدا میشود. از شما یک مسئله میپرسند و تا مسئله را پرسیدند همان فرصتی دست بگیرید و روی آن فرصت بنا کنید مسئله بگویید. مثلاً به بچۀ خودتان یا به بچهای که میخواهید عید بدهید بگویید ببینیم نماز میخوانی یا نه و یا تیمم کن اگر تیمم خوب کردی یک عیدی خوب به تو میدهم و همه را سرگرم کنید به تیمم کردن. و مجلس را تمام کنید به همین قضایا. نگویید که نمیشود، غالباً میشود. ما طلبهها یک نقصی که داریم اینست که باید ابهت ما در مجالس حفظ شود. و من زیاد دیدم که علما با ابهت در مجلسشان دیگران جرئت تهمت و غیبت و شایعه و شوخی کردنهای بیخود و اینها نیست. ما باید کاری کنیم همسو و همگام با مردم نشویم. این همسو و همگام شدن یعنی غیبت میکند و میخندد و اینهم میخندد باید همانطور که در روایات داریم رو ترش کنیم و بالاخره این گناهی که الان در میان مردم مشهور شده و عید را عزا میکند، ما طلبهها به هر اندازه که میتوانیم خودمان که نمیکنیم دیگران را هم به هر طور که میشود واداریم که گناه نکنند. اصلاً در وقتی که میبینید نمیشود باید مجلس را ترک کرد. بگوید کار دارم و بلند شود. کارت چیست؟ میخواهم از مجلس بیرون روم و گناه نشنوم و در مجلس گناه نباشم. رفت وآمد نکنید این نمیشود باید رفت و آمد داشته باشید. ما طلبهها باید در دل مردم باشیم. انعزال و رفت و آمد نکردن با دیگران و مخصوصاً با خویشان و اینها نمیشود. باید حسابی رفت و آمد داشته باشیم و باید حسابی گرم بگیریم و طوری که مردم مشمئز شوند نمیشود. این جملۀ حضرت امیرالمؤمین در نهج البلاغه خیلی جملۀ خوبی است. الْمُؤْمِنُآلِفٌمَأْلُوف‌ و لاخیرَ فی منلا یألف و لا یُألف. انسان هم باید طوری باشد که مردم استقبال کنند که با او حرف بزنند و هم طوری باشد که با مردم گرم بگیرد. نمیشود ما با مردم سرد باشیم با مردم نمیشود ما ترش رو باشیم. حال در خانه باشد یا در مجلس باشد یا با دیگران. این خوشرویی مثل پیغمبر اکرم (ص) که همیشه متبسم بودند. این باید باشد و نمیشود که رفت و آمد نکرد. اما باید در این رفت و آمدها گناه نباشد. بعضی اوقات مثلاً غیبت میکند تا غیبت کرد همین را یک دفاع اول و بعد از دفاع از گناه غیبت و بعد هم با تلطف و مهربانی یاد دهیم اینکه به جای غیبت که ظلمت دارد و تاریکی دارد و نامبارکی داریم تعریف مردم را بکنیم. این کسانی که غیبت پشت سر کسی میکنند آن کس یک امتیازهایی دارد و بی امتیاز نمیشود. حضرت عیسی با حواریین میگذشتند برخورد کردند به یک بز مردۀ گندیده، هرکسی چیزی از آن گفت و رد شد. یکی گفت دماغش را گرفت و گفت چقدر بوی گند میدهد یکی گفت پایش گندیده شده. حضرت عیسی آرام و آرام از آن گذشتند و گفتند به چه دندانهای سفیدی دارد. ما باید چنین باشیم و همه باید چنین باشند و اینکه جلوی غیبت را نگیریم و جلوی تهمت را نگیریم و بعد یک رنگ سیاسی به آن بدهیم و بگوییم خوب کاری میکند و یکی هم ما یادش دهیم. این عیدمان نامبارک میشود. این وضع رسانهها انصافاً خیلی بد است، مخصوصاً تلویزیون. همه چیز دارد غیر از اسلام. هرچه میگوییم این باید دانشگاه باشد، دانشگاه نیست. این باید بدآموزی نداشته باشد، بدآموزی دارد. این باید اختلاط زن و مرد نداشته باشد، اختلاط زن و مرد دارد. این باید غنا نداشته باشد و غنا دارد. و بالاخره باید اینها در تلویزیون اصلاح شود، ولی فایده ندارد. حال شما وارد مجلس شوید ببینید یک فیلمی گذاشتند و سرتاپا خرافت. آنوقتها اینطور بود که من یادم نمیرود که زن تلفن میکرد ساعت ده و یازده و تلفن من را هم بلد بود که تو را به خدا بیا ببین چه خبر است و من چه کار کنم با این بچهها با این فیلم. آنوقتها ساعت دیر و کم و اما حالا زنهای سر برهنه به تمام معنا و بزک کرده و نیمه عریان و اختلاط، یکی شده زن و یکی شده شوهر و دو تا نامحرم و اینها زیاد است. لذا باید گوش ندهید و باید در مقابل بچهها هم همینطور گوش ندهید. اگر در مجالس عمومی است ننشینید و بالاخره مردم را سرگرم کنید به وظیفهای که داریم.

 الَّذِينَيُبَلِّغُونَرِسالاتِاللَّهِوَيَخْشَوْنَهُوَلايَخْشَوْنَأَحَداًإِلَّااللَّهَ؛(سوره مبارکه احزاب، آیه 39)

  مصیبت است دیگر و این مصیبت الان در ایام عید خیلی شده و من جمله این رفت و آمدها که اینقدر مقدّس است و اینقدر اسلام روی آن پافشاری دارد، حتی بعضی از آنها ترک رحم میشود ما مبتلا به گناهش کردیم. سرتاپا مجالس گناه است. و به قول امیرالمؤمنین اینطور مجالس موجب عزای سال آینده و مبارک نمیشود و نمیشود که با گناه مبارک باشد. این عروسیها که الان میبینید اینقدر صد پنجاهش منجر به طلاق میشود اینست که عمده این مجالس گناه است. گناه بد، بد است و گناه زشت است و اشاعۀ فاحشه است. و ما از شما تقاضا داریم که به هر اندازه میشود به هر اندازه که میتوانید یک فکری برای سال آینده که مبارک باشد برای ملت به واسطۀ ترک گناه داشته باشیم.

 وقت تمام شد دو سه تا نکته که مخصوص ماست میخواستم برایتان بگویم و این مقدار بس است. امیدوارم خداوند این سال را برای همه مبارک کند و توفیق عبادت و بندگی و ترک معصیت و تبلیغ به همۀ ما عنایت کند. ان شاء الله.

 و صلّی الله علی محمد و آل محمد