بحث اخلاقی:

کافی، ج 2، باب الرضا بالقضاء، حدیث 13:ِ عَنِ ابْنِ سِنَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْمُخْتَارِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي يَعْفُورٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَمْ يَكُنْ رَسُولُ اللَّهِ ص يَقُولُ لِشَيْ‌ءٍ قَدْ مَضَى لَوْ كَانَ غَيْرُهُ
امام صادق علیه السلام می فرماید: که پیامبر اکرم (ص) نسبت به چپزی که گذشت هرگز نمی فرمود: ای کاش این چنین نشده بود و به گونه ی دیگری بود.

بسیار می شود که انسان بر حوادث گذشته تأسف می خورد و حال آنکه نمی داند اگر غیر آن می شد چه می شد. علم ما بسیار محدود است و از پشت پرده خبر نداریم. بسیاری از این ای کاش ها ناشی از عدم علم به مصالح آینده است.

نکته ی دیگر این است که ما خداوند را رحمان و رحیم و جواد و کریم می دانیم اگر آنجور که می خواستیم نشد لابد به سبب مصلحتی بود. این را باید به حساب رحمانیت خداوند بگذاریم. خداوند صاحب العطایا و الجود الکثیر است. بنابراین انسان موحد و مؤمن باید در مقابل این مسائل صبور باشد و ای کاش در کلامش نباشد.

نکته ی سوم این است که گذشته را نمی شود عوض کرد. فقط باید امروز و آینده را دریافت و نباید خود را به مسائل گذشته مشغول کرد.

بله در آینده باید از تجربه ای که از گذشته آموخته ایم استفاده کنیم.

امیر مؤمنان در کلمه ی 439 می فرماید: الزُّهْدُ كُلُّهُ بَيْنَ كَلِمَتَيْنِ مِنَ الْقُرْآنِ قَالَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ لِكَيْلا تَأْسَوْا عَلى‌ ما فاتَكُمْ وَ لا تَفْرَحُوا بِما آتاكُمْ وَ مَنْ لَمْ يَأْسَ عَلَى الْمَاضِي وَ لَمْ يَفْرَحْ بِالْآتِي فَقَدْ أَخَذَ الزُّهْدَ بِطَرَفَيْهِ

موضوع: کندن موی زیر بغل در حال احرام

امام قدس سره در مسأله ی 30 از مسائل مربوط به محرمات احرام می فرماید: كفارة نتف الإبطين شاة، و الأحوط ذلك في نتف إحداهما، و إذا مس شعره فسقط شعرة أو أكثر فالأحوط كف طعام يتصدق به.

امام قدس سره در این مسأله به سراغ کندن موهای زیر بغل می رود و می فرماید: کفاره ی این عمل شاة است و اما اگر زیر یک بغل را نتف کند بنا بر احتیاط وجوبی همان شاة را باید کفاره دهد.

بعد ایشان در فرع دوم می فرماید: اگر کسی به سر و صورتش دست بکشد و یک یا چند مویی بیفتد بنا بر احتیاط وجوبی باید کفاره دهد که مقدار آن کفی از طعام است که باید صدقه دهد.

البته مخفی نیست که عبارت (احداهما) که مؤنث است و به ابط بر می گردد به سبب این است که از اعضاء بدن هر کدام که دوتا باشد به صورت مؤنث می آید. مانند ید و اگر یکی باشد به شکل مذکر می آید.

اقوال در مسألة:

صاحب حدائق در ج 15 ص 522 می فرماید: قد صرح الاصحاب رضوان الله تعالی علیهم بان فی نتف الابط اطعام ثلاثة مساکین و فی نتفهما شاة

از این عبارت، اجماع استشمام می شود زیرا مخالفی هم ذکر نکرده است.

صاحب مستند هم در کلام شفاف تری در ج 13 ص 282 می فرماید: إذا نتف الرجل إبطيه معا فكفّارته دم شاة و إن نتف إحداهما فعليه إطعام ثلاثة مساكين على المشهور بين الأصحاب، بل قيل: لا خلاف في الحكمين أجده إلّا عن بعض المتأخّرين. (مانند صاحب ریاض)

صاحب جواهر نیز در ج 20 ص 413 بعد از ذکر کلام شرایع که تفصیل بین یک ابط و دو ابط است می فرماید: بلا خلاف اجده فی الثانی (ابطین) بل فی الاول الا من بعض متأخر المتاخرین.

این در حالی است که امام قدس سره در هر دو قائل به کفاره ی شاة شده اند.

دلالت روایات:

باب 11 از ابواب بقیة کفارات الاحرام

حدیث 1: مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بِإِسْنَادِهِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ حَرِيزٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا نَتَفَ الرَّجُلُ إِبْطَيْهِ بَعْدَ الْإِحْرَامِ فَعَلَيْهِ دَمٌ
در این حدیث سخنی از ابط واحد نیست و حتی بعضی گفته اند که روایت فوق مفهوم دارد.

نکته ای که در این حدیث است این است که این حدیث را شیخ در تهذیب به شکل فوق نقل می کند ولی صدوق در من لا یحضر همین حدیث را نقل می کند و حال آنکه در آن ابطه آمده است.

ولی مشهور به روایت نسخه ی تهذیب عمل کرده اند.

حدیث 2: ِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ هِلَالٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَبَلَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي مُحْرِمٍ نَتَفَ إِبْطَهُ قَالَ يُطْعِمُ ثَلَاثَةَ مَسَاكِينَ
عبد الله بن جبلة ثقه است و بیت او هم بیت شریفی بوده است. البته در مورد او گفته است که او واقفی بوده است ولی فساد در مذهب به وثاقت لطمه ای نمی زند.

محمد بن عبد الله بن هلال که یک نفر به این نام بیشتر نیست مجهول الحال می باشد به این سبب سند این روایت ضعیف می باشد ولی مشهور به مفاد این روایت فتوا داده اند.

این روایت در مورد نتف یک ابط است.

به هر حال مشهور در مورد ابطین و ابط واحد به همین دو روایت عمل کرده اند.