موضوع:کتاب النکاح / مسئله 1 تحريرالوسيله / اولياءالعقد

فصلٌ فى اولياء العقد

مسئلة 1- للاب و الجد من طرف الاب بمعنى اب الاب فصاعداً ولاية على الصغير و الصغيرة و المجنون المتصل جنونه بالبلوغ و كذا المنفصل عنه على الظاهر و لا ولاية للأم عليهم و للجد من طرف الأم ولو من قبل ام الاب بأن كان اباً لام الاب مثلاً و لا للاخ و العم و الخال و اولادهم

ولى چهار دسته مى باشد:

1- جد و اب

2- وصى بر صغار

3- مولى

4- حاكم شرع

در مورد اب و جد از نظر اقوال اختلافى نيست كه ولايت بر صغير و صغيره دارند علاّمه در مختلف مى فرمايد:

و اما ابن ابى عقيل فانه قال الولى الذى هو اولى بنكاحهنّ هو الاب... و لم يذكر للجد ولاية [1]

شايد بتوان گفت از اب، جد هم فهميده مى شود و بعيد به نظر مى رسد كه ايشان جد را ولى ندانند و شمول اب نسبت به جد در كلمات معمولى و آيات و روايات زياد است به عنوان مثال آيه: ﴿و اتبعتُ ملّة آبائى ابراهيم و اسحق و يعقوب﴾[2] كه اسحاق جد يوسف بوده است و ابراهيم جد اعلا بوده است كه همه را به آبائى تعبير كرده است همانگونه كه در روايات هم داريم:

السّلام عليك و على آبائك الطاهرين

مرحوم صاحب حدائق نيز چنين مى فرمايند:

ثانيهما (دومين مورد اختلاف) قول ابن ابى عقيل فى نقصان الجد من هؤلاء فانه قال الولى الذى اولى بنكاحهنّ هو الاب دون غيره من الاولياء.[3]

بهرحال ايشان چه مخالف باشد چه نباشد ما دلائل زيادى بر ولايت اب و جد داريم، و روايات زيادى در سه باب ذكر شده است.