< فهرست دروس

درس خارج اصول آیت الله خلخالی

94/11/06

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع : دوران امر بین اقل و اکثر / تنبیهات اقل و اکثر / تنبیه سوم / قاعده میسور

بحث پیرامون تنبیهات اقل و اکثر در اجزا تحلیلیه بود پس از فارغ شدن از دو تنبیه به تنبیه سوم میرسیم

تنبیه سوم

بحث در قاعده میسور است

ایا به هنگام تعذر نسبت به برخی از شرایط یا اجزا تکلیف نسبت به سایر اجزا چگونه است ؟

دو طریق وجود دارد

راه اول اصول عملیه

تقریر استصحاب:

تقریر اول:

استصحاب وجوب جامع بین وجوب استقلالی و ضمنی را میکنیم

اشکال بر این تقریر :وجود ماسبق و لاحق باید یکی باشد

وجود سابق تعلق داشت به جامع بین متعذر و ممکن حالا این جامع که میخواهی استصحاب کنی به عنوان جامع باقی نمانده است تا استصحاب شود

و به عبارتی استصحاب قسم سوم میشود که حجت نیست و ما ان را قبول نداریم لتخلل شرایط الاستصحاب[1]

تقریر دوم :

و جوب استقلالی به نحو کان تامه را استصحاب می کنیم

این تقریر اشکال سابق را ندارد و ماسبق عین مابقی است اما در اشکال به ان میگوییم :

اشکال

وجوب ماهیتا عرضی است و معروض میخواهد (مبنای اقای خویی اعتباری بودن واجب است اما در اینجا قائل به مجعول به نحو عرضی هسند و لذا این اشکال را میکنند )

و معروض در حالت سابق یا معروض در حال لاحق متفاوت است[2]

تقریر سوم استصحاب:

مورد تعذر جز مقوم نبوده یعنی از مقومات واجب نبوده و حال که از اجزای مقوم صلاه نیست پس اگر حذف شود صورت صلاه به هم نمیخورد برخلاف رکوع و دوسجده که رکن و مقوم است

پس گویا باقی مانده با ما سبق یک سان است از نگاه عرف

غیر متعذر گویا واجب است و هم قبلا وحود داشته و هم الان و گویا متعذر که مقوم نبوده و جودش کالعدم تصور شده است و عرف آن را به حساب نمی اورد

پس استصحاب که عرفی است در اینجا جاری است

در این تقریر سوم دو نکته را باید لحاظ کنیم و قبول داشته باشیم :

اول:استصحاب کلی در احکام شرعیه مجعوله را قبول داشته باشیم که در محل خودش ثابت کردیم که مبتلا به معارض است و حجت نمیباشد

دوم : اینکه جز متعذر از غیر مقومات باشد تا شک در بقا باشد و الا شک در حدوث میشود و از انجا که مرکبات شرعیه است ما طریقی برای شناخت شرط یا جز مقوم از غیر مقوم نداریم[3]

و للکلام تتمه سیاتی بیانه


BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo