درس خارج اصول احمد فرخ‌فال

موضوع: الفاظ/إطلاق اللفظ و إرادة نوعه /اراده معنای لفظ

خلاصه جلسه گذشته: مرحوم آخوند خراسانی(ره) در امر چهارم فرمودند ممکن است اطلاق لفظ شود واراده مایناسب معنای حقیقی گردد و به عبارت دیگر ممکن است اطلاق لفظ کنیم و اراده غیر موضوع له کنیم ، آن غیر موضوع له که مناسبتی با موضوع له و معنای موضوع له داشته باشد به عبارتی دیگر ممکن است اطلاق لفظ کنیم و اراده معنای مجازی کنیم .

تشریع معنای مجازی و معنای غیر موضوع له : در تشریع معنای مجازی و معنای غیر موضوع له که مناسبتی با معنای موضوع له دارد مرحوم آخوند خراسانی(ره) فرمودند که این معنای مجازی و مناسب با معنای حقیقی یا نوع مثل ضرب فعل ماض است یا صنف است و یا مثل است . مرحوم آخوند خراسانی(ره) فرمود " نوع و صنف و مثل " در جایی است که شخص کلام و قول خودت را منظور خودت نباشد و قصد نکرده باشید .

تبصره مرحوم آخوند بر امر چهارم : تبصره ای بر این امر چهارم می زند که اطلاق لفظ و اراده نوع اشکالی نداشت ، اطلاق لفظ و اراده صنف اشکالی نداشت ، اطلاق لفظ و اراده مثل هم اشکالی نداشت ، آیا می شود اطلاق لفظ کرد و اراده شخص همان لفظ را کرد ؟ مثل "زید لفظ "

نظر استاد فرخ فال : بیان این اشکال این است که اگر زید دلالت بر نفس خود بکند یعنی دال و مدلول یکی شده است یعنی زید هم دال است و هم مدلول است و وحدت بین دال و مدلول پیش می آید. ادامه بحث برای جلسه آینده ان شاءالله .