درس خارج اصول احمد فرخ‌فال
99/07/08
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: الفاظ/الوضع /اقسام وضع
خلاصه مباحث گذشته:چهار صورت را در جلسه قبل بیان کردیم که مرحوم آخوند خراسانی (ره) صورت و احتمال چهارم را باطل می‌دانند به خاطر اینکه نمی‌توانیم ما یک‌چیزی را به جهت خصوصیت لحاظ شود و بعد بگوییم خصوصیت را نمی‌خواهیم، این نمی‌شود.
بعضی گفتند شما چطور صورت دوم را قبول کردید این صورت هم همان است و فرقی نمی‌کند و فقط عکس صورت دوم است، جواب می‌دهیم که این قیاس باطل است.
فرق عمومیت و خصوصیت : مرحوم آخوند خراسانی (ره) لحاظ عمومیت با لحاظ خصوصیت فرق دارد. در عمومیت یک اجمالی داخلش قرار دارد که خود این اجمال نتیجه‌اش عمومیت دارد. و در لحاظ خصوصیت شفافیت است اصلاً اجمال در ان وجود ندارد و هر چیزی که ماهیت ابتدائیت داشته باشد در وضع خاص اجمالیت و شمولیت را رد کرده‌ایم. در صورت چهارم احتمالش لُبا باطل است و استقرائا هم باطل است.
مرحوم آخوند خراسانی (ره) صورت دوم را هم می‌گویند قبول نداریم چون به‌صورت استقراء امکان ذاتی دارد و امکان وقوعی ندارد و تعارض و تناقض دارد چون موضوع له عام است. مشهور ادبا به مرحوم آخوند خراسانی (ره) گفتند چرا خاص است، چون مقید به اسم بعدی شده است.
اسم حاله لنفسه و حرف حاله غیره – مثال: ابتدا کوفه محدود نیست یعنی مشخص و معین نیست.مرحوم آخوند خراسانی (ره) ممکن است مشهور و مخالف من مثل مرحوم دشتی ره به من جواب دهند که وضع عام و موضوع له عام و مستعمل فیه خاص است منظور از مستعمل فیه آن شرایط استعمال حروف در موردبحث را می‌گویند. اینکه شما درجاهایی که اسم را می‌آورید آزاد هستید مثل: زید قائم – قاتل زعب زید، این جملات را مرحوم آخوند خراسانی (ره) می‌گوید قبول ندارم و می‌گویند که معنای اسمی و معنای حرفی هیچ‌کدام فرقی ندارد و ماهیت حرف و اسم با این‌ها تمایز و عوض نمی‌شود، چه بگویی سرت من الکوفه الی البصره و چه بگویی سرت ابتداء الکوفه الی انتهاء البصره.نظر استاد : بنابراین برخلاف نظر مشهور مرحوم آخوند خراسانی (ره) می‌فرمایند که صورت و قسم دوم را ازنظر امکان ذاتی قبول دارم اما ازنظر امکان وقوعی قبول ندارم. ادامه برای جلسه بعدی ان شاءالله
