درس خارج فقه احمد فرخ‌فال

موضوع: محوریت ولایت/ضرورت حکومت اسلامی /تعاملات حکومت و ولایت

وسائل الشيعة؛ ج‌27؛ صفحه 91 حدیث شماره 33295 نرم افزار نور قَالَ وَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‌ اللَّهُمَّ ارْحَمْ خُلَفَائِي قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَنْ خُلَفَاؤُكَ قَالَ الَّذِينَ يَأْتُونَ بَعْدِي يَرْوُونَ حَدِيثِي وَ سُنَّتِي وَ رَوَاهُ فِي الْمَجَالِسِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ عِيسَى بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِيٍّ ع‌ مِثْلَهُ وَ زَادَ ثُمَّ يُعَلِّمُونَهَا[1]

نظر استاد : این روایت از نظر ما مرسله است و متواتر، راس حکومت اسلامی باید ولایت باشد یعنی ولی معصوم، ولایت فقیه حلقه وصل فقها با ائمه معصومین و حلقه وصل ائمه با خداوند پیامبر صلی الله علیه و آله است.

در بین راوی ها محمد بن علی معلوم نیست چه کسی است، عیسی بن عبدالله ثقه است. در روایت فوق مرسول درست است ولی سند دچار چالش است.

وسائل الشيعة؛ ج‌27؛ صفحه 92 حدیث شماره 33298 نرم افزار نور وَ بِأَسَانِيدَ تَقَدَّمَتْ‌ فِي إِسْبَاغِ الْوُضُوءِ عَنِ الرِّضَا عَنْ آبَائِهِ ع قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‌ اللَّهُمَّ ارْحَمْ خُلَفَائِي ثَلَاثَ مَرَّاتٍ فَقِيلَ لَهُ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَنْ خُلَفَاؤُكَ قَالَ الَّذِينَ يَأْتُونَ مِنْ بَعْدِي وَ يَرْوُونَ عَنِّي أَحَادِيثِي وَ سُنَّتِي فَيُعَلِّمُونَهَا النَّاسَ مِنْ بَعْدِي وَ رَوَاهُ فِي مَعَانِي الْأَخْبَارِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيه‌ [2]

مرحوم حر عاملی مرسل روایت را آورده در وسائل الشیعه جلد یک ص 488 حدیث 4 باب 54 از امام رضا علیه السلام تا می رسد به امیرالمومنین علیه السلام - تعدادش از تواتر هم رد می شود و تطابق با آیات قرآن هم دارد قال رسول الله ص اللهم الرحم خلافی ثلاث... راوی ها تا علی بن ابراهیم مشکل ندارند.

(عن عیسی ابن عبدالله علوی عمری) توثیق خاص ندارد و نجاشی این آقا راضعیف می داند، ابن قضائری هم میگوید ضعیف است. صاحب فصول اسانید را برای این بیان کرده است.

روایت 1291 وسائل الشیعه فی عیون الاخبار در هر 3 سند افراد مجهول است و وجود دارد

الف) مروزی توثیق ندارد ب) حسین بن محمد بن العدل انسان مجهولی است. ج) محمد بن الشات المروزی این را توثیق نکرده است.

مرحوم امام خمینی (ره) در ابتدای بحث ولایت همین بحث را آورده است و در خطبه شقشقیه و آیه 59 سوره نساء ﴿أَطِيعُواْ اللَّهَ وَ أَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَ أُوْلىِ الْأَمْرِ مِنكم﴾‌[3] این ها هم بر ولایت دلالت دارد.

در اصول کافی جلد 1 صفحه 38 حدیث 3 هم آمده است که: إِذَا مَاتَ‌ الْمُؤْمِنُ‌ بَكَتْ عَلَيْهِ الْمَلَائِكَةُ وَ بِقَاعُ الْأَرْضِ‌ الَّتِي كَانَ يَعْبُدُ اللَّهَ عَلَيْهَا وَ أَبْوَابُ السَّمَاءِ الَّتِي كَانَ يُصْعَدُ فِيهَا بِأَعْمَالِهِ وَ ثُلِمَ فِي الْإِسْلَامِ ثُلْمَةٌ لَا يَسُدُّهَا شَيْ‌ءٌ لِأَنَّ الْمُؤْمِنِينَ الْفُقَهَاءَ حُصُونُ الْإِسْلَامِ كَحِصْنِ سُورِ الْمَدِينَةِ لَهَا[4]

نظر استاد : وقتی می گوید مات المومن منظور مومن فقیه است و شاهد امام هم اینجاست.