درس خارج اصول استاد احمد عابدی
97/10/15
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: سند حدیث القدریه مجوس هذه الامه
مقـدمـه: بیان نمودیم مراد از قدی، نافین قدر است. مراد از قدری در روایت نبوی "القدریهُ مجوس هذه الامه" مفوضه و معتزله است و این گونه نیست که مراد اشاعره باشد.
مجوس در روایت نبوی، مراد کسی است که مشرک است و به یزدان و اهریمن قائل است، هر کس هم قائل است که فاعلیتش در عرض خداوند است، مانند مجوس است.
سند روایت: این روایت در کتب ما شیعیان مانند اصول کافی، کمال الدین، ثواب الاعمال و ... وجود دارد. در کتب روایی اهل سنت مانند مسند احمد حنبل هم این روایت وجود دارد، اما با توجه به این که در صحاح سته وجود ندارد برای اهل سنت سندیت ندارد.
اصل روایت: روایت می‌فرماید: "إِنَّ الْقَدَرِيَّةَ مَجُوسُ هَذِهِ الْأُمَّةِ وَ هُمُ الَّذِينَ أَرَادُوا أَنْ يَصِفُوا اللَّهَ بِعَدْلِهِ فَأَخْرَجُوهُ مِنْ سُلْطَانِهِ وَ فِيهِمْ نَزَلَتْ هَذِهِ الْآيَةُ- يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلى وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ. إِنَّا كُلَّ شَيْ‌ءٍ خَلَقْناهُ بِقَدَر".
این که روایت می‌فرماید آیه‌ی ﴿"يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلى وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ"﴾[1] در آن روز که در آتش دوزخ به صورتشان کشیده می‌شوند (و به آنها گفته می‌شود:) بچشید آتش دوزخ را! اگر کسی حرف ما را بپذیرد که مشرکین قریش قبل از اسلام طرف‌دار جبر بودند و برخی هم که مشرک نبودند، طرف‌دار تفویض بودند، این آیه یعنی عده‌ای در زمان پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) قدری مذهب بوده‌اند. اگر هم کسی حرف ما را نپذیرد و بگوید قدری‌ها سی سال بعد از اسلام به وجود آمده است، باید این گونه توجیه نمود که این روایت و آیه در مقام بیان جری و تطبیق (مصادیقِ روز) است.
