< فهرست دروس

درس خارج اصول استاد احمد عابدی

96/11/03

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: صحیح و اعم

 

مقدمه

کلام در این باب بود که مرحوم آخوند جامعی برای افراد صحیح تصویر نموده است و برخی به ایشان در مورد جامعی که تصویر نموده است، اشکال کردهاند. (سپس حضرت استاد عابدی اشکالات جلسه قبل را مجدد تبیین نمودند.)

 

پاسخ حضرت استاد عابدی(حفظه الله) به اشکالات مطرح شده

اشکالاتی که به مرحوم آخوند شده است، همه قابل جواب است. در منطق حملی به نام حمل حقیقت و رَقیقت وجود دارد. در منطق وقتی بحث از این میشود که آیا حسن و قبح معنا به الفاظ سرایت میکند یا خیر، مانند این که وقتی بحث میکنند منطقی بحث از الفاظ دارد یا خیر. این که چرا دست بی وضو به نام اهل بیت(علیهم السلام) نمی شود زد، این است که این لفظ مرتبهی رقیقی از آن وجود خارجی است، و وقتی امام(علیه السلام) طاهر است، لفظ او هم همین ویژگی را دارد. (الفاظ قرآن به دلیل تکلم خداوند، مقدس است.) با عنایت به این مطلب میتوان گفت بین جامعی که مرحوم آخوند فرض کرده است و این خصوصیات افراد که متکثر هستند، بین آن و احد و این کثیر رابطه ای وجود دارد. آن رابطه این است که اولاً خود کثیر بماهو کثیر یک نوع وحدت دارد (مانند ده با این که ده تا یک است و کثرت دارد، اما خود عدد ده وحدت دارد و یک عدد است.) بنابراین خود کَثَراتی که در خصوصیات افراد هستند، خود این ها یک کثرت هستند و جامع نیز یک چیز است، بعباره اخری وقتی کسی میگوید عنوان چون مفهوم است با معنون که شی خارجی است، متحد نیست؛ پاسخش این میشود که این عنوان رقیقت معنون است و معنون حقیقت این رقیقت است. بنابراین یک نوع اتحادی بین اینها است.

کسانی که قائل به تباین عنوان و معنون هستند، باید یک نوع هرج و مرج را بپذیرند، و هر چیزی را از باقی چیزها میتوان انتزاع کرد و نه علت و معلولی باقی میماند، نه سبب و مسببی باقی میماند، بنابر این چارهای باقی نمیماند جز این که بگوییم عنوان و معنون به نحو حقیقت و رقیقت با هم مرتبط هستند. فلذا این فرمایش آخوند که میفرماید صلاه وضع شده بر یک جامعی به عنوان معراج المومن، و معراج المومن که جایش در ذهن است با نماز که رد خارج است ارتباط دارد، درست است.

برخی مانند آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی فرموده اند که اشکالی ندارد کسی قائل شود صلاه بر یک معنا وضع شده است و آن هم نماز جامع جمیع اجزاء و شرایط (یعنی نماز آدم حاضر (نماز کامل) و آدم سالم (با قیام و قعود) و آدم مختار (با وضو، در مقابل نماز مضطر)) و این همان نماز صحیح است. و نماز قصر، و نماز خوف و نماز مریض، بدلهای نماز صحیح هستند.

 

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo