< فهرست دروس

درس خارج اصول استاد احمد عابدی

96/08/07

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: موضوع علم اصول

 

مقدمه

پیشتر بیان نمودیم موضوع علم اصول امور عقلایی و شرعی است که در طریق استنباط قرار میگیرند. زمانی که در تعریف از این قیود استفاده کنیم، ممکن است چند اشکال پیش بیاید. افرادی مانند امام خمینی که اصلا معتقدند علم اصول فقه موضوع نمی خواهد، افرادی مانند آخوند خراسانی هم که معتقدند اصول موضوع می خواهد، فقط ما نمی دانیم موضوعش چی است؛ برخی هم که موضوع را ادله ی اربعه دانسته اند، آقای بروجردی هم که موضوع را حجت در فقه دانسته اند، که به نظر ما همه ی این تعاریف ایراد دارد.

 

بررسی موضوع چند علم (غیر از اصول فقه) و مسائل آنها

حال ما موضوع چند علم را بررسی می کنیم تا با موضوعات علوم آشنا شویم و به فهم بهتری از موضوعات علوم دست یابیم.

یکی از علوم موسیقی است، و در علم بودن موسیقی شکی نیست، موضوع علم موسیقی هم نغمات و آهنگها است، ولی در علم موسیقی از آلات موسیقی هم بحث می شود، با اینکه آلات موسیقی نغمه نیستند، بلکه سبب نغمه هستند یعنی موضوع موسیقی نغمه است، اما از اسباب نغمه هم بحث می شود.

در علم طب، موضوع علم، بدن انسان است، اما در همین علم طب از اغذیه و تغذیه هم بحث می شود، مثلا چایی و نان سبوس دار و ... چه عوارض و فوایدی دارد. با این که این موارد بدن انسان نیستند، اما بر بدن انسان اثر دارند. (البته در واقع طب علم نیست.)

از دیگر علوم، هندسه[1] است. موضوع آن هم اشکال است. از اولین مباحث هندسه، بحث نقطه است. در حالی که خود نقطه نه طول دارد و نه عرض دارد و به طور کلی اندازه ندارد و شکل نیست.

از دیگر علوم، علم نجوم است. موضوع علم نجوم، ستاره است. اگر ما بحث از ستاره و زمین و خورشید کنیم داخل موضوع بحث کرده ایم. اما وقتی در علوم نجوم از اسطرلاب بحث میکنیم، هم داخل موضوع نیست، هم جزو مباحث نجوم هست.

 


[1] . هندسه معرب اندازه است.

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo